Bu araştırma ortaokul 7. Sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersinde sanal müze kullanımı hakkında görüşlerini belirlemek amacıyla nitel araştırma yöntemiyle fenomenoloji deseninde tasarlanmıştır. Çalışmanın katılımcıları 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında İstanbul Arnavutköy’de bir ortaokulda 7. sınıfta öğrenim görmekte olan 100 öğrenciden oluşmaktadır. Covid-19 salgını nedeniyle eğitim uzaktan devam ettiği için çalışma online yürütülmüş ve zoom uygulaması üzerinden gerçekleştirilen online derslerde sanal müzeler hakkında bilgi verilerek, örnek bir sanal müze gezisi yapılmıştır. Sonrasında öğrencilere Kurtuluş Savaşı Müzesi ve Cumhuriyet Müzesi’nin sanal gezi linkleri atılmış, yapacakları sanal müze gezisinde kullanmaları için araştırmacılar tarafından hazırlanan çalışma yaprakları verilmiştir. Sanal müze gezisi sonrasında açık uçlu sorulardan oluşan sanal müze görüş formu paylaşılarak öğrencilerin formdaki soruları yazılı olarak cevaplamaları istenmiştir. Elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiş, veriler tablolaştırılarak frekanslarla sunulmuş, doğrudan alıntılarla desteklenmiştir. Araştırma sonunda; öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde sanal müze gezileri yapılmasının öğrenmeye katkı sağlayacağını düşündükleri, sanal müze turlarının müze gezilerine bir alternatif oluşturarak zaman ve mekan kısıtlamasını ortadan kaldırdığı, ders ortamını zenginleştirerek öğrenme-öğretme sürecini eğlenceli hale getirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğrenciler ders etkinliği olarak sanal müze gezisi yapmaktan hoşlanmakla birlikte; müze atmosferini hissettikleri ve sanal tura göre daha bilgilendirici, canlı ve eğlenceli bulduklarını vurgulayarak müze gezilerini sanal müze gezilerine tercih ettiklerini açıklamışlardır.

Günümüzde eğitim ortamlarında en yaygın kullanılan materyal ders kitaplarıdır. Bu sebeple öğrencilerin en kusursuz ders kitaplarını kullanmaları önem taşımaktadır. Ders kitaplarını en iyi tanıyan öğretmenlerle yapılan bu araştırmanın amacı 2019-2020 eğitim-öğretim yılında yayınlanan 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının farklı yönleriyle öğretmen görüşlerine göre incelenmesidir. Betimsel tarama modeli olarak tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezinde bulunan ortaokullarda görev yapan 122 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmuştur. Araştırma verileri Ertürk ve Güler (2017) tarafından geliştirilen “Ders Kitabı İnceleme Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin sosyal bilgiler ders kitabının fiziksel ve görsel tasarımına, içeriğine, dil ve anlatımına ve ölçme ve değerlendirme boyutuna ilişkin verdikleri yanıtlardan elde edilen puan ortalamalarının oldukça yeterli düzeyinde olduğu bulgusu elde edilmiştir. Bununla birlikte öğretmenlerin sosyal bilgiler ders kitabının fiziksel ve görsel tasarımına, içeriğine, dil anlatımına ve ölçme ve değerlendirme boyutuna ilişkin verdikleri yanıtlardan elde edilen puan ortalamaların cinsiyet ve mesleki kıdem değişkenleri açısından anlamlı olarak farklılaşmadığı saptanmıştır.

No abstract

Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler derslerinde müze kullanımına yönelik görüş ve düşüncelerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Betimsel tarama modeline göre desenlenen araştırmanın örneklemini Manisa Büyükşehir Merkez Şehzadeler ve Yunusemre ilçelerindeki 1397 ortaokul 7. sınıf öğrencisi ile 85 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak müze eğitiminde öğretmen ve öğrencilerin görüşlerini belirlemeye yarayan derecelendirilmiş bilgi toplama formu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sosyal bilgiler öğretmenleri ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde müzelerden faydalanmaya ilişkin görüşlerinin olumlu olduğu görülmüştür. Müze eğitiminin öğrencilerin tarih bilincini artırdığı ve öğrencilerde tarihi eserleri koruma bilinci geliştirdiği hem sosyal bilgiler öğretmenleri hem de öğrenciler tarafından vurgulanmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ve öğrencilerin müze gezileri sürecinde çok fazla sıkıntı yaşamadıkları ve dersleri müzelerde işlemeye istekli oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte maliyet, öğrenci sayısının fazlalığı, planlama ve organizasyon zorlukları ve ailenin okul dışı etkinliklere izin vermemesi müze eğitimi uygulamasında karşılaşılan sorunlar arasındadır. Araştırmaya katılan hem öğretmen hem öğrenci görüşlerine göre müze gezisi sonrası eğitsel etkinliklere yeterince yer verilmemektedir.

Temmuz 1908 tarihinde Kanun-ı Esasi'nin tekrar yürürlüğe konulmasıyla Osmanlı Devleti'nde parlamenter rejim başlamış ve bunun gereği olarak siyasî partiler kurulmuş ve parlamento seçimleri yapılmıştır. Ancak İkinci Meşrutiyet'in ilanını gerçekleştiren İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin fırkaya dönüşmekte isteksiz davranması ve hem cemiyet hem fırka olduğunu açıklaması toplumda rahatsızlıklara neden olmuştur. Bu fırka-cemiyet ikilemi uzun müddet gündemi işgal etmiştir.Dersim Mebusu Lütfi Fikri Bey, İttihat ve Terakki'nin bu yapısını eleştirmek ve çözüm yollarını anlatmak için 1910 yılında Selanik'te bir konferans vermek istemiştir. Ancak protestolar yüzünden bu konferansını tamamlayamamıştır. Lütfi Fikri daha sonradan bu konferans metnini kitap olarak yayınlamıştır. Lütfi Fikri Bey'in bu eseri, o günün siyasî durumu ve siyaset anlayışı hakkında, aynı zamanda gerçek bir siyasî partinin nasıl olacağına dair bugün bile geçerliliğini koruyan önemli tespitleri ihtiva etmektedir. Bu çalışmada, tarihçiler ve siyaset araştırmacıları için faydalı olacağını düşünülen Lütfi Fikri Bey'in "Selanik'te Bir Konferans" adlı eseri günümüz harflerine aktarılmıştır.