Turist rehberlerinin birer turizm temsilcisi olarak turistlerin memnuniyet algısı ve yeniden ziyaret etme niyeti üzerindeki etkisinin fark edilmesiyle beraber mesleğe yönelik yapılan araştırmalar ve bu alana yönelik geliştirme faaliyetleri artmıştır. Araştırmanın amacı profesyonel turist rehberlerinin kişilik özellikleri ile sergiledikleri performans arasında bir farklılaşma olup olmadığını belirlemektir. Bu kapsamda performans düzeyinin turistlerce nasıl algılandığını tespit ederek bu performansın hizmet kalitesine nasıl yansıdığını belirlemektir. Bu amaçla kişilik özelliklerini ölçen Beş Faktör Kişilik Ölçeği ve algılanan hizmet kalitesini ölçen SERVPERF Ölçeği, 13 turist rehberi ve 475 turiste uygulanmıştır. Araştırma neticesinde kişilik özellikleri boyutları ile hizmet kalitesi boyutları arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Boyutlar incelendiğinde turistlerin, turist rehberlerinin dış görünüşünü, tur esnasında kullandığı ekipmanlarını ifade eden somut özellikler boyutuna yönelik olan kalite algısı turist rehberlerinin duygusal denge (dengesizlik) ve empati özelliğine göre olumsuz yönde etkilenmektedir. Turist rehberinin dışa dönük kişilik özelliğinin arttıkça, turistlerin hizmet kalitesi boyutlarından algıladığı empati özelliği olumsuz yönde seyretmektedir. Bir diğer kişilik özelliği geçimlilik (uyumluluk) incelendiğinde bu özelliğin arttıkça turistlerin güvenilirlik, heveslilik, güven ve empati algısının olumlu yönde etkilendiği görülmüştür. Yine profesyonel turist rehberlerinin sorumluluk özelliği arttıkça turistlerin, rehberlere yönelik algıladığı güvenilirlik, güven ve empati algısı olumlu etkilenmektedir. Bu kapsamda gelecek çalışmalarda örneklem sayısının çoğaltılarak daha fazla turist ve turist rehberiyle iletişim sağlanabilir.

Turist rehberleri ülkelerinin kültür elçisi konumunda, turistle birebir iletişimde olan kişilerdir. Bunun yanı sıra destinasyon imajının oluşmasında önemli bir görev üstlenmektedir. Bu görevi de turiste destinasyondaki doğal kültürel miras alanlarının tanıtımını yaparak yerine getirmektedir. Tanıtımın en iyi şekilde yapılabilmesinde turist rehberlerinin miras kavramına ilişkin bilgi düzeyleri oldukça önemlidir. Kültürel miras kapsamında gerek somut gerekse somut olmayan miras unsurları ele alınmaktadır. Bu miras unsurlarına ilişkin turist rehberlerine eğitim verilmesi konusunda ise yükseköğretim kurumlarının turist rehberi yetiştiren bölümlerine oldukça önemli bir sorumluluk düşmektedir.Yöntem: Çalışma kapsamında lisans düzeyinde 38 adet ''turizm rehberliği/ seyahat işletmeciliği ve turizm rehberliği" programının müfredatları "kültürel miras" dersi kapsamında incelenmiştir. Araştırmada ikincil verilerden faydalanarak doküman incelemesi yapılmıştır. Veriler lisans düzeyinde turizm rehberliği eğitimi veren devlet ve vakıf üniversitelerinin internet sayfaları aracılığı ile elde edilmiştir.Bulgular: Kültürel miras eğitimi kapsamında incelenen müfredatların yarısında (%47,37) kültürel mirasa ilişkin ders olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte kültürel mirasa ilişkin derslerin müfredatlarda yeterli sayıda ve saatte olmadığı, müfredatlar arasında uyum olmadığı ve her kurumun kendine göre farklı bir isimle dersi adlandırdığı bulgusuna ulaşılmıştır.Özgünlük/Bilimsel Katkı: Çalışmada, kendine özgü yaklaşım ve parametreler kapsamında turist rehberliği eğitiminde kültürel miras eğitiminin yeri ve önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Turist rehberliği eğitimi ile ilgili çalışmalara bütünsel bir bakış ile yol gösterici nitelikte bilgiler sunulmaktadır.Sınırlılıklar: Çalışma kapsamında lisans düzeyinde turizm rehberliği eğitimi veren kurumların müfredatları incelenmiştir. Müfredatlarına ulaşılamayan yükseköğretim kurumları olması nedeniyle buradan elde edilen sonuçlar ile tüme varıma gidilmiştir. Bu kapsamda yükseköğretim kurumlarından müfredatlarına ulaşılabilenler ile çalışmanın yapılması sınırlılıklar kapsamında değerlendirilebilir.

No abstract