Çalışmamızda ithalat hacmi ve onu etkilemesi muhtemel bir ekonomik gösterge olarak tüketici güven endeksi ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, üretim ve tüketim ekseninde Türkiye ekonomisine ait ithalat hacmi ve tüketici güven endeksi arasındaki etki ilişkisinin incelenmesidir. Analiz kapsamında, ithalat hacmi ve tüketici güven endeksi olmak üzere toplam iki değişken ve her bir değişken için 2004:01-2021:10 dönemini içeren aylık 214 adet gözlemden oluşan veri seti, ADF Birim Kök Testi, Johansen Eşbütünleşme Analizi ve Toda-Yamamato Nedensellik Testi eşliğinde incelenmiştir. Elde edilen ampirik bulgular incelendiğinde, ithalat hacmi ve tüketici güven endeksi değişkenleri arasında uzun dönemli bir eşbütünleşik ilişkiye ulaşılmamıştır. Tüketici güven endeksinden ithalat hacmine doğru ve ithalat hacminden tüketici güven endeksine doğru bir Granger nedensellik saptanmamıştır.

ÖzetUluslararası ticaretin işleyişinde ödemeler konusu en önemli kısmı oluşturmaktadır. Ödeme şekillerinin ülkeye, bölgeye veya kıtaya göre tercih edilme nedenleri, var olan mevzuatlar, prosedürler, ticaret yapılan yerin ekonomik ve siyasi koşulları vb. gereği farklılıklar arz etmektedir. Bu çalışmada, dış ticaret şirketlerinin ticaret yaptıkları yerlere göre ödeme şekli kullanım tercihleri ve söz konusu ödeme şeklinin kullanım nedenleri araştırılmıştır. Türkiye'nin 2014 ve 2015 yılları ihracat performansında ikinci sırada yer alan Bursa ilinde gerçekleştirilen çalışmada, büyük sanayi bölgelerinde bulunan 42 adet firma (anonim şirketi ve üstü sıfata sahip) ile yüz yüze görüşülerek yapılan anketler yoluyla veriler toplanmıştır. Ampirik bulgular, ödeme şekli tercihi ve tercih nedenleri ile faaliyet gösterilen sektör arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin varlığına işaret etmektedir.

ÖzetDış ticaret işlemlerinin akışı içerisinde büyük önem arz eden ödemeler konusunda, en mühimi olarak kabul edilen akreditifli ödemelerdir. Türkiye'de akreditif uygulamalarında sorunla karşılaşma oranı dünya ortalamasına bakıldığında oldukça yüksek seviyede gerçekleşmektedir. Bu çalışmada, şirketlerin akreditifli ödemeye uygulamadaki hâkimiyetleri ve konuyla ilgili rezerv kesintisi yaşama durumları araştırılmıştır. Türkiye'nin 2014, 2015 ve 2016 yılları ihracat performansında ikinci sırada yer alan Bursa ilinde gerçekleştirilen çalışmada, büyük sanayi bölgelerinde bulunan 42 adet firma (anonim şirket ve üstü sıfata sahip) ile yüz yüze görüşülerek yapılan anket yoluyla veriler toplanmıştır. Bu kapsamda yapılan analizler neticesinde, dış ticaret şirketlerinin akreditif konusuna hâkimiyetleri ve konuyla ilgili rezerv kesintisi yaşanması hakkında elde edilen sonuçlar irdelenmektedir.Anahtar Kelimeler: İşletme, Dış Ticaret, İhracat, Akreditifli Ödeme, Rezerv. Abstract The most important one of the issues essential to payment process in foreign trade transactions is payment through the letter of credit. The rate of encountering problematic cases in import credit practices in Turkey is

İhracatçı firmaların dünya ticaretinden elde ettikleri pay ve bu payın zaman içerisinde gösterdiği seyir, ihracat hacminin sürekli olarak artırılmasının amaçlandığı ülke ekonomileri açısından kritik önem arz etmektedir. Bu çalışma, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin “İlk 1000 Firma Araştırması” yıllık raporlarına göre ilk bin içerisinde yer alan çelik ve otomotiv endüstrisi firmaları arasından seçilen ve her biri 10 adet anonim şirketten oluşan iki ayrı örnekleme ait mali verileri üzerinde odaklanarak, ilgili sektörlerde faaliyet gösteren ihracatçı firmaların 2012-2019 yılları arasında dünya ticaretinde sahip oldukları ihracat paylarını tespit ve mukayese etmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, sanayi üretim oranı ve reel efektif döviz kuru değişimlerinin global ihracatta sahip olunan pay üzerindeki muhtemel etkileri sektör bazında sorgulanmaktadır. Satış geliri ve yurtdışı satış geliri oranı değişkenlerinin kontrol değişkenleri olarak alındığı doğrusal panel veri modellerinin sonuçları ışığında; kontrol değişkenlerinin, beklendiği üzere, her iki sektörde de dünya ihracatındaki pay değişkeni üzerinde aynı yönde bir etki meydana getirdikleri tespit edilmiştir. Ancak bu etkinin otomotiv sektörü için daha belirgin olduğu anlaşılmaktadır.