BAHADIR DUMAN Özet: Bu araştırmada, Lydia Bölgesi'nin doğu sınır kentlerinden biri olan Menderes Nehri kenarındaki Apollonia/Tripolis'te gerçekleştirilen yüzey araştırması ve kazılar sonucunda elde edilen bilgiler değerlendirilmiştir. Kent ve civarındaki yaşam izleri M.Ö. 3500'lere dayanmaktadır. Hellenistik Dönem'de ızgara plana sahip bir polis olarak imarın başladığı Tripolis'te Roma Dönemi'nde görülen şehir planlaması ve yapılanmanın Hierapolis, Laodikeia ve Blaundos gibi komşu kentlerle benzer özellikler göstererek devam ettiği tespit edilmiştir. Araştırmaların en çarpıcı sonucu ise Aphrodisias, Sardeis ve Ephesos gibi kentlerde yıkıcı etki yaratan Sasani akınlarının Tripolis'te de izlerine rastlanmış olmasıdır. M.S. VII. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren kentteki yaşam izleri yavaş yavaş silinmeye başlamasına rağmen M.S. X.-XI. yüzyıllarda nüfusu az da olsa bir grubun hala Tripolis'te varlığını sürdürdüğü arkeolojik materyalle kanıtlanmıştır. M.S. XIII. yüzyılda Tripolis'in yaslandığı tepenin zirvesinde İznik kralı III. Iohannes Dukas Vatatsez tarafından yaptırılan kale ve bu kalede gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında elde edilen veriler Ortaçağ Arkeolojisi ile ilgili önemli veriler sunmaktadır.
Amaç: Suriye’de 2011 tarihinde başlayan iç savaş, çok sayıda insanın ölümüne ve yaralanmasına neden olmuştur. Kafa yaralanmaları savaşta ve savaş dışı zamanlarda cerrahi acillerin en önemlilerindendir.
Materyal ve method: 2014-2015 yılları arasında Suriye savaşında kurşun ve şarapnel gibi ateşli silah yaralanmalarına bağlı kafa travması nedeniyle başvuran toplam 75 hasta (58 erkek 17 kadin) retrospektif olarak değerlendirildi. İncelemeye nörolojik ve radyolojik incelemeleri yapılmış hastalar dahil edildi.
Bulgular: Penetran ateşli silahla yaralı kafa travması nedeniyle hastanemize başvuran 75 hastadan 20’si (%26.67) ölmüştür. Beyin parankimal kanaması olanların ölüm oranı olmayanlara göre anlamlı düzeylerde bulunmuştur (p<0.001). Beyin ödemi olan hastaların ölüm oranı olmayanlara göre anlamlı düzeylerde bulunmuştur (p=0.003). Ayrıca ventriküler kanama ve subaraknoid kanaması olan hastalarda da ölüm oranı olmayanlara göre anlamlıya yakın düzeylerde yüksek bulunmuştur (ventriküler kanama için p=0.081, subaraknoid kanama için p=0.056).
Sonuç: İleriye yönelik olarak ateşli silahla yaralı kafa travmalı hastalarda ilk müdahalede, gereklilik halinde cerrahi acil girişime karar verilmesi aşamasında ve komplikasyonların yönetiminde gerekli verileri oluşturmaktır.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.