No abstract

Bu çalışmada, çimento hamurlarının priz sürelerinin tahmini için uyarlamalı ağ tabanlı bulanık çıkarım sistemi (ANFIS) ile tahmin modelleri geliştirilmiştir. Bu amaçla, Portland çimentosuna %0, %2.5, %5, %7.5 %10, %12.5 ve %15 oranlarında pirinç kabuğu külü ikame edilmiş olan çimento hamurlarının priz başlangıç ve priz sonu süreleri belirlenmiştir. Deneylerden elde edilen sonuçlarla gauss ve üçgen üyelik fonksiyonları kullanılarak iki model oluşturulmuş, bu modeller yardımıyla da priz başlangıç ve priz sonu süreleri tahmin edilmiştir. Modellerden elde edilen sonuçlarının güvenilirliği anlayabilmek için R2, MAPE ve RMSE’den oluşan üç farklı istatiksel yöntemden faydalanılmıştır. İstatistiksel endeksler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, priz başlangıç ve priz sonu süreleri açısından hem gauss hem de üçgen üyelik fonksiyonlarıyla oluşturulan modellerle gerçek değerlere çok yakın sonuçlar elde edildiği belirlenmiştir. Dolayısı ile her iki modelin de priz sürelerini tahmin etmek için güçlü modeller olduğu ifade edilebilir.

Bu çalışmada, yüksek fırın cürufu ikameli çimento harç numunelerinin eğilme dayanımlarının tahmini için bulanık mantık ve ANFIS modelleri geliştirilmiştir. Bun amaçla, Portland çimentosuna %0, 5, 10, 15 ve 20 oranlarıyla yüksek fırın cürufu ikame edilerek toplam 5 çimento üretilmiştir. Bu çimentolar ile üretilen harçların eğilme dayanımları standart çimento testleriyle 2, 7, 28 ve 90. hidratasyon günlerde belirlenmiştir. Bunun yanı sıra YFC ikameli harçların eğilme dayanım sonuçlarını tahmin etmek için hem bulanık mantık hem de ANFIS için üçgen üyelik fonksiyonu kullanılarak tahmin modelleri oluşturulmuştur. Daha sonra, bu tahmin sonuçlarıyla deneysel sonuçlar ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen verilere göre, çimento harç numunelerinin eğilme dayanımlarının bulanık mantık ve ANFIS için korelasyon katsayıları sırasıyla 0.76 ve 0.90 tespit edilmiştir. Tespit edilen veriler, deney sonuçlarıyla özellikle ANFIS modelindeki sonuçlar arasında iyi uyum sağlandığı ve çimento teknolojisindeki eğilme dayanımlarının tahmininde başarıyla uygulanabilirliğini göstermiştir.

No abstract

Özet: Bu çalışmada, çimento harçlarının basınç dayanımını tahmin etmek için uyarlamalı ağ tabanlı bulanık çıkarım sistemi (ANFIS) kullanılarak bir tahmin modeli geliştirilmiştir. Bu amaçla yapılan çalışmada, Portland çimentosu (PÇ) ile içerisine pomza (%10-20), diatomit (%10-20) ve pomza + diatomit (%5+5-%10+10) ikame edilmiş olan toplam yedi farklı çimento ile elde edilen harçların 2, 7, 28, 90. hidratasyon günlerindeki basınç dayanımları standart çimento deneyleriyle belirlenmiştir. Deneyler sonucu elde edilen 168 veri eğitim için, bu deney sonuçlarının ortalamaları olan 28 veri de test için kullanılmıştır. ANFIS modelinde eğitim ve test aşamalarında hidratasyon günü, Portland çimento, pomza, diatomit ve su olarak 5 giriş parametresi ve çimento harçlarının basınç dayanımı olmak üzere 1 çıkış parametresi kullanılmıştır. Deneylerden elde edilen ve modelden elde edilen sonuçlarının kıyaslanmasında R 2 , MAPE ve RMSE olmak üzere üç farklı istatiksel yöntem kullanılmıştır. Elde edilen veriler, deney sonuçları ile ANFIS sonuçları arasında uyumun iyi olduğunu ve inşaat mühendisliğindeki uygulamalarda başarıyla uygulanabilirliğini göstermiştir.