ÇİLEM UYGUN Öz: Gemme ve kameo örnekleri döneminin heykeltıraşlık stilini ve ikonografisini yansıtması açısından antikçağ küçük el sanatlarının önemli bir buluntu grubudur. Avrupa'daki eserlere kıyasla Anadolu müzeleri ve özel koleksiyonlarında yer alan çok sayıdaki örneğin henüz bilim dünyasına tanıtılmamış olması Anadolu gemmeleri için eksikliktir. Bu nedenle Silifke Müzesi arkeolojik eser depolarında korunmakta olan gemme ve kameoların mitolojik konulu olanlarının makale kapsamında çalışılması kararlaştırılmıştır. 9 gemme ve 2 kameodan oluşan toplam 11 eser ikonografi ve stil özelliklerine göre değerlendirilmiş, buluntu yerleri bilinmediği için tarihlemede analoji yöntemi kullanılmıştır. Katalogda verilen eserler stil özellikleri doğrultusunda MÖ I. yüzyıl ile MS III. yüzyıl arasındaki 400 yıllık zaman dilimi içerisine yerleştirilmiştir. İkonografik değerlendirmenin neticesinde tanrı, tanrıça ve diğer mitolojik figürler olarak belirlenen konu başlıkları içerisinde Hermes/Mercur, Eros/Cupido, Pan/Silvenus, Harpokrates/Horus, Athena/Minerva, Aphrodite/Venus, Tykhe/Fortuna, Nemesis ile Medusa tespit edilmiştir. Bu çalışmada incelenen ve olasılıkla menşei Kilikya Bölgesi antik kentleri olan eserler sayesinde Anadolu'daki Roma İmparatorluk Dönemi gemmeleri hem sayısal hem de ikonografik açıdan çeşitlilik kazanmıştır.

The two different material groups recovered from the excavations carried out in the ancient city of Tlos, with common iconographic narratives, consisting of busts of the bearded Heracles, are the subject of this study. The first of these works is a black glazed ceramic piece decorated in the appliqué technique that was recovered from the filling layer in front of the rock tomb number KM-2 in the city's acropolis in 2005. The second is a carved gem found in a tomb in the Karaveliler area, to the northeast of the city center. In this study both works are evaluated in terms of dating criteria of their own material group, e.g. technique of production, stylistic features and find context. A general evaluation of the bearded busts within the iconographies of Heracles, popularly employed in the visual narratives of the Greek and Roman periods is made, based around the Tlos examples. And, in addition, apart from the use of Heracles as a motive, its presence within the Lycian religious system and his relationship with local deities is examined in this same section concerning iconography.Öz: Tlos Antik Kenti'nde yürütülen kazılardan ele geçen iki farklı malzeme grubu, üzerlerindeki sakallı Herakles büstünden oluşan ortak ikonografik anlatımlarıyla bu çalışmanın konusunu oluşturur. Eserlerden ilki 2005 yılında kentin akropolünde bulunan KM-2 numaralı kaya mezarının ön alanındaki dolgu tabakasından ele geçen aplike tekniğiyle bezeli siyah firnisli seramik parçasıdır. İkinci eser ise kent merkezinin kuzey doğusundaki Karaveliler Mevkiindeki lahitte ele geçen bir gemme buluntusudur. Çalışma içerisinde her iki eser kendi malzeme grubunun tarihleme kriterlerine göre, örneğin yapım tekniği, stil özellikleri ve buluntu konteksti doğrultusunda değerlendirilecektir. İkonografi başlığı altında ise Tlos örneklerinden yola çıkarak Yunan ve Roma Dönemlerinin görsel anlatımlarında sevilerek kullanılan Herakles ikonografileri içerisindeki sakallı büstlerin genel bir değerlendirmesinin yapılması amaçlanmıştır. Ayrıca Herakles karakterinin motifsel kullanımı dışında Likya inanç sistemi içerisindeki varlığı ve yerel tanrılarla ilişkisi aynı bölümde irdelenecektir.

No abstract

bir dergidir. Kullanıcılar, dergide yayınlanan makalelerin tamamını tam metin olarak okuyabilir, indirebilir, makalelerin çıktısını alabilir ve kaynak göstermek suretiyle bilimsel çalışmalarında bu makalelerden faydalanabilir. Bunun için yayıncıdan ve yazar(lar)dan izin almasına gerek yoktur. Dergide yayınlanan makalelerin bilimsel ve hukuki sorumluluğu tamamen yazar(lar)ına aittir.Arkhaia Anatolika, The Journal of Anatolian Archaeological Studies follows Open Access as a publishing model. This model provides immediate, worldwide, barrier-free access to the full text of research articles without requiring a subscription to the articles published in this journal.

No abstract