Survival differences between clinically and screen-detected cancer patients partly result from biases. Well known are lead-time, length bias and overdiagnosis. The survival of the clinically detected patients in the study group of the HIP breast cancer screening project is corrected for these biases. The resulting survival curve is only slightly worse than the survival of the screen-detected patients. This suggests a very modest mortality reduction by screening. A much larger reduction is obtained from an analysis of the complete HIP results, including those of the control group. It is concluded that a large unexpected selection bias is present. This bias would not have been detected if the HIP study had not contained a randomized control group. A misleading and pessimistic conclusion on the effectiveness of breast cancer screening would thus have resulted. This conclusion reinforces the need for randomized studies.

Samenvatting Doel van dit onderzoek was inzicht te krijgen in het werk, de beperkingen, gepercipieerde oorzaken, behandelingen en veranderingen na werkhervatting van ME/CVS-patie¨nten in Nederland. Een vragenlijstonderzoek is uitgevoerd bij 1035 ME/CVSpatie¨nten, via drie uitvoeringsinstellingen, de MEpatie¨ntenvereniging en belangenvereniging.Van de ME/CVS-patie¨nten werkte 30% op het moment van invullen van de vragenlijst. Veel patie¨nten rapporteerden ernstig beperkt te zijn in het uitvoeren van forse inspanning en ook in cognitieve functies zoals concentreren. De door de patie¨nten meest genoemde oorzaken voor ME/CVS waren een stoornis in het immuunsysteem (56%), een virus/bacterie (47%) of een stoornis in de energiehuishouding van de cellen (46%). Eenderde was ooit onder behandeling geweest van een internist, 72% van een alternatieve genezer en 44% van een psycholoog. Van de uitgevallen werknemers met ME/CVS schatte maar een zeer klein percentage (13%) in meer dan 15 uur per week te kunnen werken. Na reı¨ntegratie werd er dan ook minder uren gewerkt. Ook werd er minder vaak een leidinggevende functie uitgevoerd.Keywords vermoeidheidssyndroom Á verzuim Á reı¨ntegratie Inleiding ME/CVS (myalgische encephalomyelitis/ chronisch vermoeidheidssyndroom) is een van de meest omstreden aandoeningen in de hedendaagse geneeskunde. Dit blijkt wel uit de commotie en de verwarring die is ontstaan over het recent gepubliceerde rapport van de Gezondheidsraad.1 De gezondheidsraad oordeelde dat CVS een ree¨le, ernstig invaliderende aandoening is, en achtte het voor de praktijk nuttig om CVS als een eigenstandige aandoening te beschouwen. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport reageerde hierop dat hij niet bereid is ME/CVS als ziekte te erkennen. Volgens de Gezondheidsraad heeft zij echter nooit het advies gegeven de ziekte te erkennen en dient door de politiek besloten te worden of CVS een aandoening is die in het kader van wetgeving erkend moet worden.Volgens de criteria van de Centers for Disease Control in de VS 2 moet de diagnose ME/CVS gesteld worden wanneer er sprake is van een klinisch gee¨valueerde chronische vermoeidheid die onverklaarbaar is, persisteert of recidiveert, nieuw is of een duidelijk begin heeft, niet het gevolg is van voortdurende inspanning, niet aanzienlijk vermindert door rust, en een aanzienlijke verminde 1. De door ME/CVS-patie¨nten meest genoemde klachten waren ernstige moeheid (89%), concentratie-en geheugenproblemen (64%), problemen met temperatuursregeling (59%), en pijnlijke spieren (58%

The Work and Handicap Questionnaire (WHQ) was developed to improve the vocational perspectives of patients with a chronic disorder. The WHQ differs from similar instruments in its explicit linkage between disabilities in daily life and job demands. This is an important feature, which allows for the development of specific strategies to counter work problems of people with a chronic disorder. The WHQ makes an inventory of possibly harmful working conditions and of possible strategies to counter health-related work problems by means of the work adjustments. Results of the application of the WHQ are shown for three patient groups (neuromuscular disorders, multiple sclerosis and asthma) and a group of colleagues with no chronic disorder. Results show similarities and differences between labour conditions and labour experiences between the three patient groups. It also shows differences and similarities between those working with a chronic disorder and those without such a disorder. Acceptance of the consequences of a chronic disorder for the job performance and a focus on health-related work problems would prolong career opportunities for workers with a chronic disorder. The use of the Work and Handicap Questionnaire will hopefully further these aims in determining health-related work problems and offer solutions by means of adequate work adjustment.

Samenvatting Het doel van het onderzoek was de visies en het handelen van bedrijfs-en verzekeringsartsen te inventariseren en met elkaar te vergelijken, ten aanzien van patie¨nten met myalgische encephalomyelitis/ chronisch vermoeidheidssyndroom (ME/CVS). De onderzoeksgroep bestond uit 110 bedrijfsartsen en 111 verzekeringsartsen. De gegevens werden via vragenlijsten verzameld. De belangrijkste conclusies van het onderzoek zijn dat het merendeel van de artsen vindt dat bij ME/CVS sprake is van ziekte of gebrek, en dat de helft bij deze patie¨nten de diagnosecode N690 hanteert. Mogelijke oorzaken worden vooral gezocht in stoornissen in energiehuishouding (vaker door de bedrijfsartsen) en 'de psychische hoek' (vaker door de verzekeringsartsen). Behandelingen of begeleidingsrichtingen waar de artsen dan ook het meest in zien, zijn activeren van de patie¨nten (vooral bedrijfsartsen) en psychologische of cognitieve gedragstherapie (vooral verzekeringsartsen). Een meerderheid van de bedrijfsartsen heeft behoefte aan een richtlijn voor sociaal-medische begeleiding van patie¨nten met ME/CVS; (onofficie¨le) richtlijnen worden op dit moment sporadisch gebruikt.Verzekeringsartsen hebben relatief minder behoefte aan een beoordelingsrichtlijn. InleidingIn het recentelijk uitgekomen rapport van de Gezondheidsraad over ME/CVS1 wordt geconcludeerd dat CVS een ree¨le, ernstige invaliderende aandoening is, waar vermoedelijk tussen de 30.000 en 40.000 mensen in Nederland aan lijden. Tevens wordt geconcludeerd dat strikte opvattingen over lichamelijke en psychische oorzaken de relatie tussen arts en patie¨nt onder druk zetten en dat adequate zorg richtlijnen voor diagnostiek en begeleiding vereist. Het bepalen van de omvang van ME/CVS en het bepalen van trends wat betreft een toename of afname van ME/CVS is moeilijk, omdat zowel huisartsen als bedrijfs-en verzekeringsartsen vaak terughoudend zijn om de diagnose te stellen. Dit lijkt het geval ondanks dat ME is opgenomen in de International Classification of Diseases2 en ondanks dat het deel uitmaakt van diagnosecodes voor bedrijfsen verzekeringsartsen. 3 Bij bedrijfsartsen zou dit te maken kunnen hebben met onbekendheid met de criteria, of een aversie tegen het stellen van de diagnose ME/ CVS omdat effectieve behandeling-en reı¨ntegratiestra-tegiee¨n afwezig zijn (hoewel het advies van de Gezondheidsraad dit tegenspreekt). Bij verzekeringsartsen zou de interpretatie van het Medisch Arbeidsongeschiktheidscriterium van de Wet op de arbeidsongeschiktheids verzekering (WAO) mogelijkerwijs een rol kunnen spelen.• Volgens driekwart van de artsen is er bij ME/CVS sprake van ziekte of gebrek.• Minder dan de helft van de artsen gebruikt de diagnosecode N690.• Oorzaken worden voornamelijk gezocht in stoornissen in de energiehuishouding en in psychische factoren.

No abstract