Streszczenie. Celem podjętej pracy była ocena wpływu wybranych czynników na skład chemiczny i punkt zamarzania mleka skupowanego przez jeden z zakładów mleczarskich na terenie środ-kowowschodniej Polski. Analizowano wpływ następujących czynników: wielkość miesięcznej dostawy mleka, sezon produkcji oraz system utrzymania krów. Stwierdzono, że średnia miesięcz-na wielkość dostawy z 20 analizowanych gospodarstw wyniosła 2180 l. Zawartość tłuszczu i białka w mleku wyniosła średnio 4,17% oraz 3,37%. Zaobserwowano istotnie większą zawartość suchej masy, tłuszczu i białka w mleku dostarczanym w okresie jesienno-zimowym. Badania wykazały również, że mleko zwierząt utrzymywanych w systemie uwięziowym charakteryzowało się większą zawartością tłuszczu i mniejszą zawartością białka niż mleko krów utrzymywanych w systemie wolnostanowiskowym (odpowiednio: 4,21% i 3,30%). W ocenianych próbach mleka nie stwierdzono, na podstawie badania punktu zamarzania, dodatku wody do mleka.Słowa kluczowe: mleko krowie zbiorcze, skład chemiczny, punkt zamarzania WstępWojewództwo mazowieckie, na którego terenie leży większość badanych w pracy gospodarstw, zajmuje w skali kraju czołowe miejsce pod względem liczby utrzymywanych krów mlecznych i ich wydajności. Obserwacje wielu autorów (