Mineral spas are considered an important national resource, used mainly for therapeutical and recreational purposes. However, raw mineral waters are often at temperatures different from the required ones and need to be cooled or heated to be adjusted to the level adequate for a specified purpose. For such an adjustment, energy is either released (when cooling down the mineral water) or consumed (for heating up the mineral water). Heat pumps may be used to multiply the gain of energy when released, or reduce the energy needed for heating the water. The report deals with technical possibilities and economic benefits of the use of heat pumps in such case studies in two spas of Serbia, Mataruska spa near Kraljevo, and Bukovicka spa in Arandjelovac

Fitoremedijacija policikličnih aromatičnih ugljovodonika (PAHs) iz zemljišta podrazumeva njihovu degradaciju u manje toksična, ili potpuno netoksična jedinjenja, kao i ograničavanje njihovog daljeg kretanja sekvestracijom i akumulacijom u vakuole. Lipofilna jedinjenja kao što su PAH-ovi se snažno vezuju na epidermis korenskog tkiva i retko translociraju kroz biljku. Ne postoje literaturni podaci da PAH-ovi mogu biti potpuno mineralizovani biljkama. Ne postoji ni dovoljno podataka koji govore da se PAH-ovi u biljkama akumuliraju u značajnom stepenu, ali zato postoji puno dokaza o sposobnosti različitih biljnih vrsta (najčešće trave i leguminoze), da degradiraju i uništavaju ove opasne kontaminante. Primarni mehanizam koji upravlja razgradnjom PAH-ova jeste rizosferna mikrobna degradacija, gde mikrobi koriste ove molekule kao ugljenične supstrate za svoj rast, što sve u konačnom dovodi do degradacije, ili potpune mineralizacie kontaminanata. Proces je uobičajeno poboljšan ekskrecijom ekskudata korenja (šećeri, alkoholi, kiseline, enzimi) i ugradnjom organskog ugljenika u zemljište, te pravilan odabir biljne vrste predstavlja ključnu odluku u dizajniranju postupka fitoremedijacije PAHova. Ove činjenice favorizuju rizoremedijaciju kao najbolje rešenje za mesta kontaminirana PAH-ovima.

No abstract

No abstract