Introduction.A key role in the struggle against breast cancer is played by secondary prevention, which includes breast self-exams, clinical tests, and mammography screening. The purpose of the study was to analyze the impact of age, education, and selected breast cancer risk factors on the frequency with which women participating in the mammography screening program perform breast self-exams. Material and methods. The study group consisted of 32,626 women aged 50-69, enrolled in the Early Breast Cancer Detection Program in Lower Silesia between January 2007 and 2011. The study was conducted by means of a diagnostic survey and the frequency of breast self-exams was analyzed as a function of age, education, and selected risk factors. Results. Only 14% of respondents, mostly younger and better educated, reported that they examined their breasts regularly every month. Exposure to risk factors had a negligible impact on the frequency of self-exams. Conclusions. Younger and better educated women were more likely to perform breast self-exams. Risk factors, such as a family history of breast cancer and the prolonged use of hormonal medication, did not have a significant impact on self-exam frequency. Monthly self-exams were more often reported by women suffering from breast-related ailments, probably because of the associated experience of pain and discomfort. NOWOTWORY J Oncol 2016; 66, 6: 445-449

Introduction. Female breast cancer is the most common malignancy worldwide. An important element of cancer control involves population-based screening, which aims to reduce related mortality. Screening programs can only serve their purpose if they are long-term and available on a mass scale; accordingly, they are deemed effective as long as they cover at least 70% of the target population. Alarmingly, the coverage of breast cancer screening in Poland is markedly lower. The purpose of this study was to determine the impact of selected sociodemographic factors on the participation of women in mammography screening. Material and methods. The study included a population of Lower Silesian women aged 50 to 69, who participated in mammography screening, and analyzed a total of 32,626 questionnaires collected by means of a diagnostic survey between January 3, 2007 and December 30, 2011. Examined sociodemographic factors included the place of residence, age, educational level, and occupational status. Results. The largest group of screening participants comprised women aged 55 to 59 (30%), from Wrocław and the neighboring districts, with at least secondary education (74%), mostly old-age and disability pensioners (55%). Conclusions. Place of residence, age, education and occupation have a significant impact on the participation of Lower Silesian women in mammography screening. Age and disability pensioners aged 55-59 with at least secondary education are more likely to participate. NOWOTWORY J Oncol 2017; 67, 2: 89-95

Wprowadzenie. W 2016 r. na Dolnym Śląsku było 32 świadczeniodawców w dziedzinie onkologii, którzy do realizacji umów z Dolnośląskim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia zgłosili 898 pielęgniarek i położnych. Wykonują one świadczenia zdrowotne w rożnych rodzajach i zakresach w ramach specjalistycznych metod leczenia, jakimi są chirurgia onkologiczna (w tym ginekologia), chemioterapia i radioterapia. Wymaga to od pielęgniarek specjalistycznej wiedzy i umiejętności, niezbędnych do wykonywania określonych świadczeń lub czynności zawodowych. Cel pracy. Celem pracy była ocena sytuacji demograficznej i społeczno-zawodowej pielęgniarek realizujących świadczenia zdrowotne w zakresie onkologii na Dolnym Śląsku. Materiał i metody. Badania wykonano na przełomie 2015 i 2016 r. metodą sondażu diagnostycznego, który przeprowadzono techniką ankietową. Objęto nimi 147 pielęgniarek i położnych. Wyznaczono istotność zależności zachodzących pomiędzy zmiennymi jakościowymi i porządkowymi. Niezależność tych odpowiedzi weryfikowano za pomocą testu χ 2 Pearsona, przyjmując istotność na poziomie α = 0,05 (p ≤ 0,05). W obliczeniach wykorzystano pakiet statystyczny STATISTICA 13.3 oraz program Microsoft Excel 2003. Wyniki. Najliczniejszą grupę stanowiły pielęgniarki w wieku >45 lat (70,1%), z wykształceniem średnim (47,6%), które odbyły minimum 1 rodzaj kształcenia podyplomowego (74,8%). Zdecydowana większość zatrudniona była na umowę o pracę, 86,4% wskazało na pełną lub częściową satysfakcję zawodową w obecnym miejscu pracy. Większość pielęgniarek (66,0%) nie jest zadowolona z wynagrodzenia. Wnioski. Większość pielęgniarek onkologicznych ma >45 lat, a osoby wchodzące do zawodu stanowią znikomą część badanej populacji. Może to budzić obawy o zabezpieczenie w przyszłości potrzeb zdrowotnych mieszkańców Dolnego Śląska. Zmienne różnicujące odpowiedzi w zakresie motywacji wyboru miejsca pracy to wiek, staż pracy, wykształcenie i region województwa dolnośląskiego. Pielęgniarki pracujące >25 lat istotnie częściej były w pełni lub częściowo zadowolone oraz nigdy lub tylko czasami myślały o zmianie pracy. Wiek, staż pracy, wykształcenie i region województwa miały wpływ na większość zmiennych.