Uluslararası göç, ülkeler arasındaki gelişmişlik farklarının bir fonksiyonu olarak ortaya çıkan, günümüzde ise boyutu giderek artan önemli bir kavramdır. İnsani gelişmeleri konu alması nedeniyle kavram yalnızca ekonomik realitelerden değil, siyasi ve coğrafi gelişmelerden de etkilenmektedir. Bu çalışmada, Afrika ve Asya'dan Türkiye'ye en çok göç veren 5 ülkenin göç kararlarını etkileyen faktörler panel veri analizi ile incelenmiştir. 2000-2018 dönemi verileri ile yapılan çalışmadan elde edilen bulgulara göre, Asya ve Afrika'dan Türkiye'ye göç kararı üzerinde çeşitli gelişmişlik göstergelerini içeren İnsani Gelişmişlik Endeksi (İGE) pozitif ve anlamlı bir etki gösterirken, çıkış ve varış noktası arasındaki mesafenin negatif ve anlamlı bir etki gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca, gelir düzeyinin göç hareketleri üzerinde etkili olduğunu ifade eden hipotez ise kabul edilememiştir.

İçsel büyüme teorileriyle birlikte beşerî sermaye kavramı ekonomik büyüme modellerinde giderek önem kazanmıştır. Beşerî sermayenin temel dayanağı eğitim olmakla birlikte sağlık düzeyi de beşerî sermayeyi besleyen ve gelişimine katkı sağlayan belirleyiciler arasında yer almaktadır. Özellikle sosyoekonomik açıdan gelişmiş toplumsal yapının varlığı, sağlıklı bireyler ile mümkün olmaktadır. Bu bakımdan toplumun ihtiyaçlarını karşılayacak sağlık hizmetlerinin sunulması, sağlık hizmetlerine ayrılan kaynak düzeyi ile ilişkilidir. Sağlık hizmetlerine ayrılan kaynakların yeterli düzeyde olması çalışma hayatında verimlilik artışına dolayısıyla ekonomik büyümeye olumlu katkılar sağlayacağı beklenmektedir. Bu bilgiler ışığında yapılan çalışmada sağlık harcamaların ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ikinci nesil panel ekonometrik yöntemler yardımıyla sınanmıştır. 7 OECD ülkesi için 1985-2018 dönemi baz alınarak yapılan çalışmadan elde edilen sonuçlar; sağlık harcamalarındaki artışın ekonomik büyümeyi pozitif etkilediğini göstermiştir.

Tarımın gerilediği dönemin sonunda ticaretin yükselişi ile, batı Avrupa toplumunun sosyal yapısı, ekonomik ilişkileri ve ekonomik kurumları değişmeye başladı. Eski dünyanın doğuştan gelen geleneksel statüleri ile dönemin özelliğine göre şekillenen kurumları güç kaybederek varlıklarını sürdürürken, yeni dünyanın ekonomik tabana dayanan sınıfları güçlenerek varlıklarını gösterdiler. Eski dünyanın feodal devletleri soylu ve ruhban sınıfıyla dayanışma içindeydi ve temel haklardan yoksun büyük bir çoğunluğa hükmediyorlardı. Yeni dünyanın Monarşik devletleri, tüccarlarla dayanışma içindeydiler, Monarşik devletler ve tüccar ittifakı, Orta Çağ'a nispeten daha geniş haklara sahip sosyal çoğunluğa hükmettiler. Yeni çağın ekonomik kurumları devletin ve ulusun çıkarları ile tüccarın beklentileri doğrultusunda şekillendi. Uluslararası ticaretten yalnızca bir tarafın kazançlı çıkacağı felsefesi, müdahaleci devlet karakterine, sömürgeciliğe ve imtiyazlı tüccar sınıfına uygundu. Bu çalışmada, güç kaybederek varlığını sürdüren geleneksel statüler ve kurumlar ile coğrafi keşifler ile büyüyen uluslararası ticaret ve sömürgecilikten beslenen yeni ekonomik sınıflar ve yeni ekonomik kurumların gösterdiği gelişme ve batı Avrupa tarihinin en devrimci sınıfı tüccar kapitalist sınıfın yükselişinin nedenleri ile devletçi kapitalizmin kazandığı toplumsal destekle şekillenen yeni ekonomik ve sosyal düzen incelenmiştir.

It is observed that regional economic policies, which are applied to reduce the regional imbalances and to improve the income and employment in underdeveloped regions, tend to change in time. This change in turn brings out the concept of regional competition. This change also reflects the state’s policy tools, while the concept of regional efficiency becomes to be determinative in state’s regional economic policies in addition to the concept of regional equality. In this context the public policies of regional level can be said as following: first to develop regional infrastructural investments, second; to support the small and medium sized firms and the clusters around them which can stimulate internal potential of the region, and to develop the technological and innovative frames of the firms. Similar changes occur in Turkey as well together with the European Union membership process, while the concept of regional competition begins to shape the regional economic policies with the legal and institutional arrangements. In this study, we tried to assess the changing role of the state, especially from the point of Turkey, in the regional development policies.

Dünyadaki küresel gelişmeler neticesinde insanların kendi ülkelerinde hayatlarını sürdürmeleri kimi zaman güçleşmekte ve göçmen ve mülteciler sorunu ortaya çıkmaktadır. Suriye’de 2011 yılında meydana gelen gelişmeler neticesinde ülkelerinde güvenlik sorunu çeken kişilerin en başta Türkiye olmak üzere pek çok ülkeye sığındıkları gözlenmektedir. Bu çalışmada, Kahramanmaraş’ta ikamet eden geçici koruma altındaki Suriyelilerin sosyo-ekonomik durumlarının analiz edilmesi için bir alan çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında 400 anket formu elde edilmiş ve bunların frekans, tanımsal istatistikler ile birlikte T-testi ve ANOVA testleri ile analiz edilmesi sağlanmıştır. Araştırmanın sonuçları Kahramanmaraş’ta ikamet eden göçmenlerin sosyoekonomik durumlarının çok kötü olduğunu ortaya çıkarmıştır. Suriyeliler, Kahramanmaraş’ta genelde düşük vasıflı işlerde işçi olarak düşük ücretlerle çalışmakta ve gecekondu bölgelerinde sağlıksız koşullarda ikamet etmektedirler. Bunun yanında eğitim ve gelir düzeyi arttıkça sosyal yardımlardan faydalanma oranlarının da düştüğü tespit edilmiştir.