Artykuł zawiera podstawowe informacje na temat działalności Koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Rzeszowie w latach 1892-1939. W wyniku przeprowadzonej analizy historyczno-pedagogicznej rękopisów protokołów zebrań zarządu Koła oraz innych materiałów archiwalnych określono główne formy jego pracy oświatowej. Ustalono, że działalność Koła inicjowali ludzie, którzy w oświacie, religii i wychowaniu moralnym dostrzegali ważny element rozwoju człowieka. Najbardziej popularną formą pracy oświatowej Koła w Rzeszowie były odczyty, kursy dla analfabetów oraz dokształcające zawodowo.

SpołecznA dziAłAlność hrAbiego mieczySłAwA reyA (1836-1919) nA rzecz dzieci i młodzieży S ł o w a k l u c z o w e :

<p>Celem artykułu było zbadanie, jakie sylwetki reformatorów kształcenia i wychowania przedstawiano na łamach „Ruchu Pedagogicznego”, jakie poglądy i działania tych osób były przypominane nauczycielom i propagowane, jako wartościowy przykład do naśladowania. Analizowano zawartość poszczególnych roczników czasopisma od jego powstania w 1912 roku do 1939 roku. Zastosowano jakościową analizę materiału źródłowego. Ustalono, że na łamach „Ruchu Pedagogicznego” ukazywano sylwetki wybranych przedstawicieli od starożytności aż po czasy współczesne, podkreślano potrzebę zaangażowania się w zmiany, ich wdrażanie, a także ich propagowanie wśród innych nauczycieli. Upowszechniano postawę twórczą, aktywną, patriotyczną. Większość artykułów była poświęcona Polakom, zwłaszcza nauczycielom. Pisano również o postaciach, które nie były bezpośrednio związane ze szkolnictwem, ale swoją działalnością wspierały reformy kształcenia i wychowania. W związku z tym, że na początku XX wieku wzrosło zainteresowanie nowatorskimi prądami w kształceniu i wychowaniu, starano się prezentować je na łamach czasopisma, nie zapominając o osiągnięciach postaci z dziejów wychowania i kształcenia. Służyło to rozbudzeniu potrzeby czynnego udziału w zmianach, z wykorzystaniem doświadczeń z przeszłości.</p>

No abstract

Uniwersytet Rzeszowski Działalność Leona Cyfrowicza (1844-1904) na rzecz sierot w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności The Work of Leon Cyfrowicz (1844-1904) for Orphans in the Krakow Charitable Society ABSTRAKT Celem artykułu jest ukazanie aktywności Leona Cyfrowicza, studenta i wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego, ukierunkowanej na pomoc ubogim dzieciom i sierotom pozostającym pod opieką Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności. Pomoc ta miała na celu umożliwienie im zdobycia elementarnego wykształcenia oraz przygotowania do pracy zawodowej. Artykuł został przygotowany na podstawie materiałów źródłowych zgromadzonych w Archiwum Narodowym w Krakowie oraz Bibliotece Jagiellońskiej. Analizowano rękopisy protokołów posiedzeń Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności, korzystano również z wydawanych drukiem "Roczników Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności". Analizie poddano również publikacje Cyfrowicza. Zastosowano jakościową analizę materiału źródłowego.