The aim of the present study was to evaluate the effectiveness of UV-based processes to the removal of PAHs from soils with and without photocatalyst. PAH removal experiments were conducted in a specially designed UV photochamber. The effects of various factors, namely temperature, light wavelength (UVA, UVC), TiO dose on the removal of PAHs were examined. Furthermore, evaporation ratios of PAHs during UV applications were determined with polyurethane foam (PUF) samples. Temperature increase positively affected PAH removal process. The total 12 (∑) PAH content reduced by 86-90% in the soil samples during UV applications. With the use of UVA rays, higher ∑ PAH removal was enhanced when compared to UVC rays. It was thought that in the existence of UVC rays, other aromatic compounds or other PAHs in soil converted to targeted PAHs with photodegradation. The amounts of evaporated PAHs from soil were increased with increasing of temperature and more than 90% of PAHs in the air consisted of 3-4 ring compounds. It was found that TiO provided an increase in removal ratios and ∑ PAHs removal ratios changed between 87% and 94%. Furthermore, the amount of PAH migrated to the air decreased during this application. During UVA-TiO and UVC-TiO applications, at 30°C, evaporated average ∑ PAH amounts were 2.91 ng/m and 6.59 ng/m, respectively.

Öz: Bu çalışmada, Bursa'nın en önemli su kaynaklarından olan Nilüfer Çayı'ndaki PAH konsantrasyonlarının bölgesel değişiminin, tür dağılımının ve olası kaynaklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Nilüfer Çayı'nın 6 farklı noktasından alınan yüzeysel su örnekleri ultrasonik ektraksiyona tabi tutulmuş ve PAH konsantrasyonları gaz kromotografisi-kütle spektrometresinde (GC-MS) ölçülmüştür. Toplam 12 (∑ 12 ) PAH bileşiğine ait konsantrasyonların 334-840 ng/L aralığında değişim gösterdiği tespit edilmiştir. Örnek alınan bölgeler içinde en yüksek ∑ 12 PAH konsantrasyonu Doğu Atıksu Arıtma Deşarjı sonrasında yer alan (N2) örnekleme bölgesinde 840 ng/L olarak ölçülmüştür. Rekreasyon bölgesi olan Gümüştepe'nin (N1) de PAH kirliği açısından ikinci sırada yer aldığı tespit edilmiştir. Yüzeysel su örneklerinde yalnız 3-4 halkalı PAH türlerinin bulunduğu görülmüş olup 5 ve 6 halkalı türlere rastlanmamıştır. Ortalama ∑ 12 PAH konsantrasyonlarının %93'ünün 3 halkalı türlerden (Phe, Ant), %7'sinin ise 4 halkalı türlerden (Fl, Pyr, BaA ve Chr) oluştuğu tespit edilmiştir. PAH türlerinin moleküler tanımlama oranları değerlendirildiğinde Nilüfer Çayı'ndaki kirliliğin büyük ölçüde pirolitik (yanma) kaynaklı olduğu belirlenmiştir.

No abstract

Bu çalışmada, Bursa ilindeki zeytinliklerdeki toprak örneklerinde poliaromatik hidrokarbon (PAH) kaynaklı kirlilik düzeylerinin ilkbahar mevsimindeki bölgesel değişiminin belirlenmesi ve halka dağılımlarının ortaya konması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Bursa il sınırları içerisinde yer alan 7 farklı zeytinlikten toprak örnekleri alınmıştır. Örnekler ultrasonik yöntemle ekstrakte edilmiş ve PAH konsantrasyonları gaz kromotografisi-kütle spektrometresinde (GC-MS) ölçülmüştür. En yüksek toplam 12 (∑12) PAH konsantrasyonu Gemlik-Kampüs (GK) noktasındaki topraklarda ölçülürken (13993 ng/g Katı Madde-KM) kirliliğinin en az olduğu noktanın kırsal özellikteki Mudanya-Yörükali (MY:5 ng/g KM) olduğu tespit edilmiştir. GK örnekleme noktasında yerleşim, yoğun trafik ve limandaki faaliyetlerden ötürü PAH konsantrasyonlarının yüksek çıktığı sonucuna varılmıştır. Toprak örneklerinde 4-halkalı türlerin (Fl, Pyr, BaA and Chr) baskın olduğu (ortalama %72) görülmüş olup bunu 3-halkalı türler (ortalama %22) takip etmiştir. ∑12 BaPeq değerlerinin 12,3 ve 399,4 ng/g KM arasında değiştiği ortaya konmuştur.

No abstract