Tekst jest wprowadzeniem do tematyki związanej ze zjawiskami niepełnosprawności w różnie rozumianych formach edukacji. Autorzy, ukazując perspektywę modelu niepełnosprawności opartego na prawach człowieka (the human rights based disability model), poruszają takie zagadnienia, jak edukacja włączająca, inkluzja w różnych typach edukacji, osoby ze szczególnymi potrzebami w systemie szkolnictwa. W tekście przybliżona jest także tematyka poszczególnych rozdziałów tomu.

Artykuł dotyczy dzieci z zespołem Aspergera – czyli całościowymi zaburzeniami rozwoju ze spektrum autyzmu. Zespół Aspergera charakteryzuje się między innymi zaburzeniami interakcji społecznych, brakiem umiejętności współpracy w grupie oraz trudnościami w komunikacji niewerbalnej. Te elementy mają decydujący wpływ na funkcjonowanie uczniów z zespołem Aspergera w grupie rówieśniczej w szkole. W artykule zostało zaprezentowane, jak problemy dziecka z zespołem Aspergera mogą zostać ograniczone dzięki przeniesieniu znacznej części jego aktywności do internetu. Inaczej mówiąc – komunikacja przez internet może być szansą na lepsze relacje społeczne osób z zespołem Aspergera oraz postępy w ich edukacji.

The article is an introduction to a monograph devoted to showing the complex relations between new technologies and disability. On the one hand, they are seen as a tool for inclusion and emancipation, and on the other hand, they are a source of exclusion for people with disabilities. Our goal is to show the contextual relationships between technological solutions and the functioning of people with disabilities in everyday life. This topic is extremely important today because in connection with the COVID-19 epidemic, the role and importance of modern technologies has increased. This was due to the necessity to transfer many daily activities to virtual space. These changes had significant consequences for people with disabilities who were affected by limitations in movement, access to medical care and education and the possibility of exercising their rights to support in independent and independent life, and had to transfer their activities to a virtual space within a very short time.

Rady rodziców są organami obligatoryjnymi we wszystkich publicznych przedszkolach i szkołach w Polsce. Mimo tego dość często w literaturze wskazuje się, że są one „fasadowym przedstawicielstwem” rodziców i nie mają rzeczywistego wpływu na funkcjonowanie placówek oświaty. Celem artykułu jest zweryfikowanie tego poglądu przez zrekonstruowanie pojęcia „rada rodziców”, występującego w ustawach i rozporządzeniach tworzących polski system edukacji, z wykorzystaniem metody analizy pola semantycznego. Z przeprowadzonej analizy wynika, że rady rodziców są podmiotami uwikłanymi w skomplikowaną sieć powiązań; wprawdzie mają one liczne kompetencje, ale tylko w niewielu przypadkach ich decyzje są wiążące. To z kolei może prowadzić do wniosku, że rady rodziców są w praktyce podmiotami formalnymi.