Bu araştırmanın amacı, din eğitiminin önemli konularından biri olan imanın öğretilebilir olup olmadığı meselesine Amerikalı din eğitim bilimci James Michael Lee'nin sosyal bilimsel din öğretimi yaklaşımı çerçevesinde açıklık getirmektir. Makalede öncelikle Lee'nin iman, öğrenme, öğretme kavramlarına ilişkin tanımları ve Tanrı anlayışı incelenmekte daha sonra teolojik yaklaşım savunucularının imanın öğretilemez olduğuna ilişkin görüşleri irdelenmekte, son olarak Lee'nin imanın öğretilebilir olduğuna dair argümanları ortaya konmaktadır. Araştırma neticesinde, imanın öğretilebilir veya öğretilemez olduğu yönündeki farklı iddiaların temelinde öğrenme, öğretme, iman gibi belli başlı terimlere taraflarca yüklenen anlam ile insan ve âlem ile ilişkisi bağlamında Tanrı anlayışının etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Amerikalı Katolik din eğitim teorisyeni James Michael Lee’nin, din eğitiminin bilimler arasındaki yeri problemine odaklanan ve makro teorik bir din eğitim yaklaşımının (sosyal bilim) temellerini ortaya koyan bu eser, din eğitiminin mahiyeti, temel ilkeleri, metodolojisi ve özellikle teolojik (ilahiyat) bilimden farkı ile ilgili önemli meseleleri kapsamlı, sistematik ve bilimsel bir şekilde ele almak suretiyle açıklığa kavuşturmaktadır. İlk yayımlandığında, özellikle döneminin hâkim teolojik din eğitim paradigmasına muhalif görüş ve iddialar ihtiva etmesi sebebiyle Hristiyan din eğitim camiasında (ABD) geniş bir yankı uyandıran bu eser, muhtevası ve problem konusu itibariyle alanında yazılmış ilk ve tek eser olması bakımından büyük bir öneme sahiptir. Yazarın bu eserdeki temel tezi, din eğitiminin bilimler arasındaki yerinin, teoloji (ilahiyat) değil sosyal bilimler olduğudur. Farklı teorisyenlerce temeli atılan ancak Lee’nin bir makro teoriye dönüştürdüğü bu yaklaşım, din eğitimini, teolojinin bir dalı olmaktan ziyade teoloji ile ilişkili ancak temelde öğretme-öğrenme sürecinin ampirik gözlemine dayalı deneysel bir faaliyet olarak tanımlar. Yaklaşımını temellendirmek için sıkı bir teolojik bilim eleştirisi yapan ve döneminin sosyal bilim paradigmasına uygun bilimsel verilerden yoğun bir şekilde faydalanan yazar eserinde sosyal bilim yaklaşımını ve antitezi olarak konumlandırdığı teolojik yaklaşımı ve sınırlılıklarını etraflıca analiz etmekte ve bu suretle din eğitiminin neden sosyal bilim disiplini olarak konumlandırılması gerektiğini kendine özgü bakış açısıyla ortaya koymaktadır.

Bu makale Doç. Dr. Turgay Gündüz danışmanlığında hazırlanan doktora tezinden türetildi.