Cztery ćwiartki biograficznego uczenia sięFour Quarters of Biographical Learning Streszczenie. Przedmiotem analizy jest dyskurs na temat uczenia się biograficznego, jaki toczy się w polskiej andragogice. Wyprowadzono z niego kluczowe dla tytułowego zagadnienia wymiary rozpięte na osiach pomiędzy biograficznym uczeniem się jednostki oraz społeczeństwa/społeczności, a także świadomością i nieświadomością tego procesu i w obrębie tak wyznaczonych obszarów (czterech ćwiartek) poprowadzono dalszą refleksję. Celem tego zabiegu była reorganizacja dyskursu na temat biograficznego uczenia się z punktu widzenia wybranych kryteriów, co stanowić może podstawę dalszych badań, pogłębiających pedagogiczną wartość i sens uczenia się przez całe życie.Słowa kluczowe: biograficzne uczenie się, biograficzne uczenie się jednostki, biograficzne uczenie się społeczności, uczenie się przez całe życie, uczenie się egzystencjalne, uczenie się przez doświadczenie, uczenie organizacyjne.Summary. The subject of the analysis is the discourse of biographical learning that is present in Polish andragogy. The key factors of the issue that are spread between biographical learning of the individual and community/society and awareness and unawareness of such process were singled out and among those elected fields (four quarters) further reflection was led. The aim of this action was reorganization of the discourse of biographical learning from the perspective of the chosen criteria which can set a basis for further research which could deepen the pedagogic value and meaning of lifelong learning.

The difference in the comparative research on the example of the project "Cultural education of adults in Poland and Germany" Streszczenie. Przedmiotem refleksji jest rola różnicy oraz podejście do niej w konceptualizacji i przeprowadzaniu badań porównawczych edukacji dorosłych na przykładzie realizowanego w latach 2000-2003 projektu "Edukacja kulturalna dorosłych w Polsce i w Niemczech". Po 15 latach przyglądamy się edukacji kulturalnej dorosłych w Polsce powtórnie, by przez pryzmat kontynuowanych badań określić dynamikę różnic w badanym obszarze. W podsumowaniu odnosimy się do tego, co może być wartością dodaną badań porównawczych. Słowa kluczowe: edukacja kulturalna dorosłych w Polsce i w Niemczech, podejście do różnicy w konceptualizacji badań porównawczych, wartość dodana badań porównawczych Summary. The subject of the reflection is the role of difference and the approach to it in conceptualization and conduct comparative research of adult education on the example of the project "Cultural education of adults in Poland and Germany" wich was executed in years 2000-2003. After 15 years we look at the cultural education of adults in Poland once again in order to determine the dynamics of the differences on the examined area through the prism of the continued research. In the conclusion we refer to what can be the added value of comparative research.

No abstract