Mağaralar jeolojik, jeomorfolojik, hidrografik özellikleri, kendilerine has floristik ve faunistik zenginlikleri, tarihi ve kültürel nitelikleri ile Türkiye'nin önemli turistik çekicilikleri arasında yer almaktadırlar. Ancak bu oluşumların sağlıklı şekilde korunması ve sürdürülebilir yararlanma açısından potansiyellerinin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda doğal mağara varlığı bakımından Türkiye'nin önemli illeri arasında yer alan Kastamonu büyük bir zenginliğe sahiptir. İlde arazisinin jeolojik, tektonik ve klimatik özelliklerine bağlı olarak çok sayıda mağara bulunmaktadır. Pınarbaşı ilçesindeki Ilgarini ve Mantar mağaraları, Devrekani İlçesindeki Sarpunalınca ve Sisli-Gizemli mağaraları, Şenpazar ilçesindeki Kuyluç Mağarası, Cide ilçesindeki Kılıçlı Mağarası ve Azdavay ilçesindeki çalışmaya konu olan Medil mağarası ve Dağlı (Kuylucu) mağaraları ilde turizm potansiyeli olan başlıca mağaralar olup, turizm açısından değerlendirilmeyi beklemektedirler. Medil mağarası, Batı Karadeniz Bölümü'nde Kastamonu ilinin Azdavay ilçesine bağlı Karakuşlu köyünün Ayvat mahallesi sınırları içerisinde kalmaktadır. Devrekani Çayı'nın açtığı Çatak Kanyonu'nun hemen doğusunda yer alan mağaranın Azdavay ilçe merkezine uzaklığı yaklaşık 7,2 km'dir. Mağara ağzının deniz seviyesinden yüksekliği ise 1046 m olarak ölçülmüştür.
Kastamonu, başta il arazisinin litolojik özellikleri olmak üzere, tektonik ve klimatik özelliklerinin uygun olması sebebiyle çok sayıda mağaraya sahip bulunmaktadır. Pınarbaşı ilçesindeki Ilgarini ve Mantar mağaraları, Devrekani ilçesindeki Sarpunalınca ve Sisli-Gizemli mağaraları, Şenpazar ilçesindeki Kuyluç Mağarası ve çalışmaya konu olan Cide ilçesi Kılıçlı Mağarası ildeki mağaraların başlıcalarıdır. Söz konusu mağaralar, önemli turizm potansiyeline sahip olup, değerlendirilmeyi beklemektedirler. Kılıçlı Mağarası, Batı Karadeniz Bölümü'nde Kastamonu ili Cide ilçesine bağlı Çamdibi köyünün Meydan mahallesi sınırları içerisindedir. Meydan mahallesinde Evliyaharman Kayalığı mevkiinde yer alan mağaranın Cide ilçe merkezine uzaklığı 26 km'dir. Mağara ağzının deniz seviyesinden yüksekliği 280 m olarak ölçülmüştür. Kılıçlı Mağarası litolojik olarak Üst Jura-Alt Kretase yaşlı kireçtaşları içerisinde gelişmiştir. Mağara farklı boyutlarda ve birbirinden belirgin eğim kırıklığı ile ayrılan üç ana galeriden oluşmaktadır. Söz konusu salonlarda çok sayıda göl yer alır. Toplam uzunluğu yaklaşık 300 m olan mağara içinde sarkıt, dikit, sütun, mağara gülleri gibi şekiller yer almaktadır. Mağara, sahip olduğu özellikleriyle çevresine göre bir mikroklima alanı özelliği gösterir. Kılıçlı Mağarası hidrolojik bakımdan da yarı aktif bir mağara özelliği gösterir. Kılıçlı Mağarası başta damlataşları ve gölleri olmak üzere başlı başına önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Mağaranın turizm potansiyelinin değerlendirilmesi için herhangi bir önlem alınmamıştır. Tırmanma, aydınlatma ve yürüyüş yolları başta olmak üzere yöreye gelen turistlerin mağarayı rahatlıkla gezebilecekleri eksikliklerin giderilmesi gerekmektedir. Mağarayı turizme kazandıracak tüm müdahalelerin doğal çevreyle uyumlu ve mağarada tahribata yol açmayacak şekilde planlanması gerekir.
Bu çalışma, Batı Karadeniz Bölümü'ndeki Küre Dağları'nın batı bölümünde, Kastamonu'nun Cide ve Bartın'ın Kurucaşile ilçeleri sınırları içerisinde kalan, doğuda Aydos Çayı ile batıda Devrekani Çayı arasındaki sahayı kapsamaktadır. Çalışmada, deniz seviyesinden başlayıp yaklaşık 1500 m'lere kadar çıkan çalışma alanındaki doğal çevre şartları ile kartlaşma süreci arasındaki ilişkiden yola çıkarak yüzey karstına ait lapya, dolin ve dolye ile derinlik karstına ait Kılıçlı Mağarası gibi karstik şekillerin gelişimi ve dağılışı incelenmiştir. Arazi çalışmaları sırasında sahadaki karstlaşmaya neden olan kayaçların bu şekillerin oluşumunu sağlayan kayaçların CaCO 3 özellikleri, karstik şekillerin yerleri, metrik ve morfolojik özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca yakın çevre şartları incelenmiş, ulaşım ve arazi kullanımıyla ilgili bilgiler derlenmiş ve fotoğraflama işlemleri gerçekleştirilmiştir. İnceleme sahasındaki karstik şekiller Üst Jura-Alt Kretase yaşlı kireçtaşları üzerinde gelişmiştir. İnceleme sahasındaki kireçtaşlarının birbirini kesen çatlak ve kırık sistemlerine sahip olması, yüzey sularının yeraltına geçişini kolaylaştırmakta ve karstlaşmayı teşvik etmektedir. Ana kayanın bu özelliği, başta dolinler ve su batanlar olmak üzere farklı karstik şekillerin oluşumu ile biçimleri üzerinde belirgin rol oynamıştır. Sahadaki karstik şekiller çoğunlukla 500-1300 m yükseltiler arasında gelişme göstermiştir. İnceleme alanında farklı seviyelerde aşınım yüzeyleri gelişmiş olup, bu düzlükler, eğim azlığı nedeniyle sızmayı, dolayısıyla karstlaşmayı desteklemişlerdir. Başta dolinler olmak üzere yüzeydeki şekillerin gelişiminde, anakaya ve diğer şartlar dışında bu topoğrafik özeliklerin de önemli katkısı olmuştur. Sahada, yukarıda açıklanmaya çalışılan yüzey karstına ait lapya, dolin, uvala ve düden gibi şekiller dışında, derinlik karstına ait bir de mağara bulunmaktadır. İnceleme alanı içerisindeki Kılıçlı Mağarası olarak bilinen mağara, Çamdibi köyünün Meydan Mahallesi sınırları içerisinde, Evliyaharman Kayalığı Mevkii'nde bulunmaktadır. Çalışma alanındaki karstik şekiller büyük kısmıyla yoğun bir bitki örtüsü ve kalınlığı yer yer farklılık göstermekle birlikte belirli bir
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.