Hasan YERKAZAN ** Öz Ebu'l-Kâsım Mahmûd b. Ömer b. Ahmed ez-Zemahşerî (ö. 538/1143), Harezm bölgesinde yetişen önemli Mutezilî âlimlerden biridir. İlim ve edebiyatın zirveye ulaştığı bir dönemde yaşayan Zemahşerî, tefsir, hadîs, kelâm, fıkıh, dil ve edebiyat gibi birçok sahada elliye yakın kitap kaleme almıştır. Eserleri, ilim camiası tarafından takdir edilmiş ve büyük değer verilmiştir. Bu makalede Zemahşerî'nin en önemli eserlerinden olan ve aynı zamanda çok sayıda rivâyete yer veren el-Keşşâf an Hakâiki Ğavâmizi't-Tenzîl ve 'Uyûnu'l-Ekâvîl fi Vücûhi't-Te'vîl, Rabîu'l-Ebrâr ve Fusûsu'l-Ahbâr ve Ruûsu'l-Mesâil isimli kitaplarında bulunan hadîslerin kaynakları tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen veriler bir bütünlük içerisinde değerlendirilip tablo ve grafiklerle takdim edilmiştir. Çalışma neticesinde, bu eserlerde bulunan hadîslerin büyük bir kısmının hadîsçiler tarafından muteber kabul edilen hadîs kaynaklarında yer aldığı sonucuna varılmıştır.

Ibn al-Salāh Shahrazûrī (d. 643/1245) had an important place in the history of hadith with his works and his students. In this article, the work named Musnad al-Hāfiz Othmân b. al-Salāh al-Asarī fīmā warada min al-Ahādīs fī fadl al-Iskandariya va ʿAskalān attributed to him has been examined and evaluated. This work is in the Berlin State Library. The book has twenty leaves and each leaf consists of fifteen lines. Although it is not certain, there is a case of belonging to Ibn al-Salāh. Because, apart from the cover, the name of Ibn al-Salah was not found in any part of the work, and a date record was not included. The narrations it contained in it, were delivered to him by the way of inscription. There is also no information that Ibn al-Salah gave these narrations to someone else, make them read or gave permission. In addition to the narrations about the virtue of Alexandria and Askalān, the hadiths about the values of being in ribat (ribāṭ) in the way of Allah were narrated in this work. Alexandria is located on the Mediterranean coast and is the second largest city in Egypt. Askalān, which is a Mediterranean city in the north of Gaza, is one of the leading cities of Palestine and is today under Israeli occupation. It is. These two cities, which are important centers of military, religious, scientific, commercial, and social activities, have been hosted many cultures and civilizations in the historical process. Ribât, means keeping watch across borders against enemy attacks, preparing for jihad, and trying to protect Islamic lands. In this work sixty-six narrations were reported. About half of the narrations are marfû' (traceable) in terms of their source. The remaining narrations are mawqûf (untraceable) and maqtu' (disconnected). In terms of content, most of the narrations are about the reward of being in the ribat and the virtue of Alexandria. It has been observed that the narrations about the value of doing ribat in  İntihal Taraması/Plagiarism Detection: Bu makale intihal taramasından geçirildi/This paper was checked for plagiarism Etik Beyan/Ethical Statement: Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur/It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited (Hasan Yerkazan). Geliş/

Bu makale, Suriye'nin başkenti Şam'a bağlı Gūta bölgesinin rivâyet kültüründeki yerini konu edinmektedir. Son yıllarda Gūta'da yaşayan elim hadiseler, bu araştımanın yapılmasında etken olmuştur. Çalışma süresince, hadîs literartüründe yer alan Gūta ile ilgili rivâyetler bir araya getirilerek Gūta'nın konumu, peygamberler şehri Gūta ve âhir zamanda Gūta şeklinde üç ana başlık halinde tasnif edilmiştir. Konu ile ilgili toplam on beş rivâyet incelenmiştir. Hz. Peygamber'e (sav) isnâd edilen her bir hadîsin sened yönüyle sıhhat analizi yapılarak yorumlanmıştır. Bu çerçevede toplam on iki hadîsin sened tenkidi yapılmıştır. Gūta'nın konumu, peygamberler şehri Gūta başlıkları altında yer alan rivâyetlerin, geçmişe yönelik tarihi bilgiler içerdiği ve sıhhat açısından zayıf olduğu tespit edilmiştir. Âhir zamanda Gūta başlığında yer alan rivâyetler ise geleceğe yönelik malumat içermektedir. Bu rivâyetlerde Gūta'nın fethedileceği, Müslümanların bu bölgede bir araya gelecekleri ve karargâhlarını buraya kuracakları belirtilmektedir. Gelecekte olacak hadiselerle ilgili rivâyetlerin yarısının zayıf, diğer yarısının ise sahih olduğu; sahih ve zayıf rivâyetlerin içeriklerinin birbirlerini destekler nitelikte olduğu görülmüştür.

One of the biggest goals of the religion of Islam is undoubtedly to build a society where people can live in peace and happiness. In order to realize this purpose, Almighty Allah sent the Qur'an as a book of life and Muhammad (pbuh) as a guide. The Messenger of God built a strong and livable society by realizing the greatest social change in the history of humanity in a short period of time such as twenty-three years, which is the time of his prophethood. Thanks to the method he applied, a period that was accepted as the age of happiness lived in the history of Islam. In this study, the methods applied by the Prophet (pbuh) in building a livable society were examined within the framework of the information in the hadith sources; in the context of hadiths, the universal general principles of building a livable and strong society have been tried to be revealed.

Giriş Ebü'l-Hasan Ali b. Ahmed el-Harakânî (ö. 425/1033), çağlar boyu insanlığa rehberlik etmiş; Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî (ö. 672/1273), Ferîdüddîn Attâr (ö. 618/1221), Necmeddîn-i Dâye (ö. 654/1256) gibi büyük mutasavvıfları etkilemiş önemli bir şahsiyettir. Anadolu'nun İslâmlaşmasına da büyük katkısı olan Ebü'l-Hasan'ın mânevî etkisi günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. İlim ve irfan geleneğinde derin bir iz bırakan Harakânî'nin silsile yolu ile takipçileri de onun gibi irşad hizmetleri ile