translation, reprinting, reuse of illustrations, recitation, broadcasting, reproduction on microfilms or in any other physical way, and transmission or information storage and retrieval, electronic adaptation, computer software, or by similar or dissimilar methodology now known or hereafter developed. The use of general descriptive names, registered names, trademarks, service marks, etc. in this publication does not imply, even in the absence of a specific statement, that such names are exempt from the relevant protective laws and regulations and therefore free for general use. The publisher, the authors and the editors are safe to assume that the advice and information in this book are believed to be true and accurate at the date of publication. Neither the publisher nor the authors or the editors give a warranty, expressed or implied, with respect to the material contained herein or for any errors or omissions that may have been made. The publisher remains neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.

Al jaren liggen Nederlandse moskeeën onder een vergrootglas. Interne en externe invloeden op moskeeën zijn geregeld onderwerp van politieke en maatschappelijke debatten. Ondertussen zijn Nederlandse moskeegemeenschappen aan veranderingen onderhevig. Onderzoeks-en adviesbureau Nuance door Training en Advies verrichtte een intensief kwalitatief onderzoek naar veranderingsprocessen binnen zes Nederlandse moskeeën. Een bredere rolopvatting van moskeeën en veranderingen op het vlak van theologische autoriteiten en opvattingen zijn belangrijke aspecten in dit onderzoek. Deze twee veranderingsprocessen belichten we in dit artikel. 1 2 Moskeeën in een veranderende maatschappelijke en politieke context Moskeeën in NederlandEr wonen ongeveer 1 miljoen moslims in Nederland. 2 Het overgrote deel bestaat uit migranten en hun kinderen. Moslims met een Turkse en Marokkaanse achtergrond vormen de grootste groep. Ongeveer de helft hiervan is geboren in Nederland. Zij vormen de tweede generatie moslims. 3 De vestiging van moskeeën is een belangrijke stap geweest in de institutionalisering van de islam in Nederland. In de jaren vijftig van de vorige eeuw bouwden moslims de eerste moskeeën (gebedsruimten) in Nederland. Vanaf het begin van de jaren zestig werden in talrijke bedrijven en woningen kleine, eenvoudige gebedsruimten ingericht. In de loop van de jaren kwamen er ook steeds meer grotere gebedsruimten. Deze waren voornamelijk gevestigd in voormalige kerken of synagogen, schoolgebouwen, winkelpanden of fabriekshallen. 4 In 1975 werd in Almelo de eerste 'echt' zichtbare moskee gebouwd, met overheidssteun volgens de Wet Premie Kerkenbouw. 5 In de jaren ze-1Een derde belangrijke conclusie van het onderzoek is dat er sprake is van een toenemende, maar moeizame samenwerking tussen moskeeën en overheden. 2Het merendeel van de moslims in Nederland is soennitisch. Een kleiner deel is sjiitisch en daarnaast zijn er ook nog andere islamitische groepen, zoals de druzen, koranieten en ahmaddiya. 3 W. Huijnk, De religieuze beleving van moslims in Nederland. Diversiteit en verandering in beeld, Den

No abstract

No abstract

No abstract