No abstract

No abstract

No abstract

Even though there were no differences in regard to characteristics which are indicators of general health, it is apparent that children deprived of parental care present with particularities of health status. Additional researches are necessary in order to get insight into the causality of these phenomena.

Ishrana i fizička aktivnost kod onkoloških pacijenata jelena a. MarinkovićOdsek za dijetetiku i sanitarni nadzor Kliničko bolnički centar Zemun, Beograd ApstraktUsavršene metode ranog otkrivanja i moderni terapijski protokoli za maligne bolesti dovele su do produženog vremena preživljavanja i većeg procenta izleče-nja pacijenata sa malignim bolestima. Onkološki pacijenti su populacija koja je pod povećanim rizikom, ne samo u smislu recidiva bolesti, već i pojave novog primarnog malignog procesa i drugih hroničnih nezaraznih bolesti. U prevenciji svih ovih rizika izuzetan značaj imaju faktori životnog stila koji obuhvataju pravilnu ishranu, fizičku aktivnost i održavanje telesne mase u preporučenim granicama. svaka faza maligne bolesti ima posebnosti u pogledu nutritivnih potreba, a primarna lokalizacija malignog procesa i primenjeni terapijski protokoli dodatno modifikuju ove potrebe. AbstractImproved methods of early detection and modern therapeutic protocols for malignant diseases led to better survival and increased ratio of cured patients diagnosed for malignances. Cancer survivors are population with increased risk not only for recurrence of the disease but for new primaries and other chronic conditions. Life-style factors, such as nutrition, physical activity and weight management, play key role in preventing these risk factors. Patients in each phase of malignant disease have specific nutritional needs and location of the primary disease and therapeutic modalities additionally modify these needs.Key words: malignant diseases, nutrition, physical activity UvodProcenjeno je da će broj ljudi u svetu koji se nalaze u nekom stadijumu maligne bolesti porasti od 25 miliona koliko je bilo registrovano 2008. godine, na čak 75 miliona do 2030. godine. 1 Onkološki pacijenti su populacija sa kompleksnim zdravstvenim problemima i rizicima. Pored mogućnosti recidiva primarne bolesti i rizika koji su posledica dugotrajnih ili odloženih efekata primenjene terapije, ova populacija je pod poveća-nim rizikom za nastanak drugih hroničnih nezaraznih bolesti, kao što su kardiovaskularne bolesti, dijabetes i osteoporoza, ali i za nastanak novih primarnih malignih procesa. 2,3 Ovaj povećan rizik može da se pripiše onkološkim tretmanima, genetskoj predispoziciji, ali i faktorima životnog stila. 4 Uloga faktora životnog stila kao što su ishrana, fizička aktivnost i održavanje telesne mase u preporučenih granicama, sve češće su teme istraživanja u kontekstu prevencije recidiva i novih primarnih malignih procesa, produžavanja preživlja-vanja, povećanja procenta izlečenja i poboljšanja kvaliteta života onkoloških pacijenata. 5,6 spektrum stadijuma bolesti kod onkoloških pacijenata obuhvata faze tretmana i oporavka, života nakon završene terapije, a za neke pacijente i život sa uznapredovalom malignom bolešću. svaka od ovih faza ima posebnosti u pogledu nutritivnih potreba, a primarna lokalizacija malignog procesa i primenjeni terapijski protokoli dodatno modifikuju ove potrebe. Telesna masaHirurške intervencije, zračna terapija i he...