Útgjöld ríkisins í Norðausturkjördaemi og tekjur ímyndaðs "Norðausturríkis" Þóroddur Bjarnason, prófessor í félagsfraeði við Háskólann á Akureyri og Jón Þorvaldur Heiðarsson, lektor í hagfraeði við Háskólann á Akureyri ÚtdrátturHlutdeild einstakra landshluta í tekjuöflun þjóðarinnar og skipting ríkisútgjalda milli höfuðborgar og landsbyggða eru meðal umdeildustu mála í íslenskri byggðaumraeðu. Slík umraeða endurspeglar ólík viðhorf til félagslegs réttlaetis og ólíka hagsmuni íbúa mismunandi landssvaeða. Þrátt fyrir harðvítugar deilur um mikla hagsmuni eru rannsóknir á dreifingu ríkisútgjalda eftir landsvaeðum af skornum skammti. Í þessari rannsókn er sjónum beint að útgjöldum ríkisins í Norðausturkjördaemi á grundvelli fjárlaga ársins 2011 og viðbótarupplýsinga sem safnað var hjá einstökum stofnunum og ráðuneytum. Niðurstöður sýna að starfsemi ríkisins á Norðurlandi eystra er um 11% minni en mannfjöldi segir til um eða sem nemur rúmlega 74 þúsund krónum á hvern íbúa á ári. Starfsemi ríkisins á Austurlandi er um 23% minni en mannfjöldi segir til um eða sem nemur rúmlega 159 þúsund krónum á hvern íbúa á ári. Á hinn bóginn leggur ríkið til svipaða upphaeð til að stuðla að því að þjónusta sveitarfélaga sé sambaerileg því sem gerist annars staðar og til að styðja við landbúnað á þessum svaeðum. Ef áaetlaðar tekjur ríkisins eru bornar saman við útgjöld ríkisins í kjördaeminu kemur í ljós að útgjöldin eru haerri sem nemur 625 Mkr eða 1,2% af skatttekjum miðað við fjárlög ársins 2011. Til samanburðar var halli af rekstri íslenska ríkisins skv. fjárlögum 2011 um 7,9% eftir vaxtagreiðslur. Þetta er vísbending um að ímyndað, sjálfstaett "Norðausturríki" gaeti staðið á eigin fótum en til að svara því þyrfti þó mun viðameiri rannsóknir.Efnisorð: Ríkisútgjöld, ríkistekjur, starfsemi ríkisins.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.