ApstraktSavremeni način poslovanja karakteriše kako povećanje poslovnih prilika za razvoj preduzeća tako i povećanje rizika od poslovnog neuspjeha. Preduzećima ostaje osnovni cilj da na kraju poslovne godine ostvare pozitivan finansijski rezultat. Iz tih razloga veliki zadatak se stavlja pred menadžment preduzeća da se na vrijeme prilagodi savremenoj transformaciji poslovanja, donese ispravne strategijske odluke i obavi poslovne poteze koji će obezbjediti buduće postojanje, stabilnost i djelovanje preduzeća. Značajnu ulogu prilikom strategijskog odlučivanja i u savremenom poslovanju igra detaljna analiza finansijskih izvještaja preduzeća. Ona pruža informacije o rezultatima poslovanja preduzeća kako korisnicima unutar preduzeća tako i osobama i organizacijama izvan preduzeća. U radu akcenat je stavljen na analizu bilansa stanja i njegov značaj za donošenje ispravnih strategijskih odluka u savremenim uslovima poslovanja. Bilans stanja je finansijski izvještaj koji sadrži podatke o sredstvima i izvorima sredstava sa kojima određeno preduzeće raspolaže. Na osnovu analize bilansa stanja moguće je osim podataka o raspoloživim sredstvima i izvorima sredstava između ostalog utvrditi imovinski i finansijski položaj preduzeća. Dakle, osnovni cilj koji je postavljen ovim radom jeste da se ukaže na relevantnu ulogu analize bilansa stanja prilikom strategijskog odlučivanja u savremenim uslovima poslovanja preduzeća. AbstractThe modern way of doing business is characterized because increasing the business opportunities for enterprise development but increasing the risk of business failure. The main goal enterprises is remain to achieve a positive financial result at the end of the business year. For these reasons, the great task is put before the management of the company to adapt to the modern transformation of business in time, make correct strategic decisions and carry out business moves that will ensure the future existence, stability and operation of the company. Analysis of the financial statements of the company plays a significant role in strategic decision making and in modern business. It provides information on the results of the business of the company both to users within the company and to persons and organizations outside the company. The paper focuses on the analysis of the balance sheet and its importance for making correct strategic decisions in modern business conditions. Balance sheet is a financial statement that contains information about the assets and sources of funds that a particular company has at its disposal. Based on the analysis of the balance sheet, it is possible, apart from data on available funds and sources of funds, to determine the company's property and financial position, liquidity and solvency, as well as short-term and long-term financial 42 | Ljubiša Ševkušić balance that are very important for the financial stability of the company. Therefore, the basic goal set by this paper is to look at the relevant role of the balance sheet analysis in strategic decision making in the modern bus...

Сажетак:У развијеним економијама свијета удруживање организација у кластере све више постаје атрактивно.Кроз кластере се јача тржишна позиција, повећава производња и продуктивност, смањују трошкови што доприноси бољем пословању предузећа као и побољшању конкурентности државе.Међутим у земљама у транзицији процес кластеризације прилично касни за развијеним свијетом.Таква је ситуација и у Босни и Херцеговини.Полазна претпоставка рада јесте да је развој кластера у Босни и Херцеговини на врло ниском нивоу и не само да каснимо за развијеним свијетом него и све земље бивше Социјалистичке Федеративне Републике Југославије благо су испред нас по питању удруживања у кластере.Циљ рада је да укаже на постојеће лоше стање у овој области и да предложи правце за побољшање стања.Рад је теоријског карактера и у њему су коришћене компаративна метода и методе анализе и синтезе.

Globalization is a process that has significantly increased the level of competition, but also the interdependence of a large number of participants in the economy. In this regard, the task of the management structure of each company is to regularly analyze and evaluate the financial position. On this basis, it is possible to implement in a timely manner certain measures that contribute to the improvement of the financial position, and thus the further survival and development of the enterprise. This paper deals with the analysis of the financial position of the company in the conditions of globalization using the most important indicators: financial equilibrium, debt, liquidity, solvency, reproductive capacity and maintaining the real value of capital. The main objective of the research is to emphasize the importance of analyzing the financial position of the company in the conditions of globalization, as well as the usefulness of the information obtained by the analysis.

Savremeni način poslovanja od privrednih subjekata zahtijeva veliku fleksibilnost, brzinu djelovanja kao i kontinuirano praćenje zahtjeva tržišta. Sve to rezultat je globalizacije kao procesa koji povećava stepen konkurencije, ali i međuzavisnosti mnogobrojnih učesnika u privredi. Kako bi se stvorio povoljan poslovni ambijent, za rast privredne aktivnosti u sadašnjim uslovima neophodno je osigurati povjerenje investitora (sadašnjih i potencijalnih), kreditora, dobavljača, javnosti, državnih organa i slično. Povećanju nivoa poslovnog povjerenja značajno doprinosi objektivno finansijsko izvještavanje. Ovakvo izvještavanje pored poštovanja zakonske i profesionalne regulative podrazumijeva i etičke norme, odnosno etičko ponašanje kreatora finansijskih izvještaja. Primarni cilj rada jeste da istakne važnost objektivnog finansijskog izvještavanja u uslovima globalizacije.

Savremeni način života ljudi i poslovanja preduzeća zahtjeva povećanje korišćenjausluga osiguravajućih društava.U ovom radu proučavano je stanje i problemi na tržištuosiguranja u Republici Srpskoj.Konstatovano je da se tržište osiguranja u Republici Srpskojnalazi na niskom stepenu razvoja ali uz izglede za poboljšanje stanja ukoliko se sproveduodređene mjere prvenstveno od strane državnih organa.Među glavnim problemima na tržištuosiguranja u Republici Srpskoj spadaju moralni hazard i transakcioni troškovi.Pored togavlada i nelojalna konkurencija.U radu su pored definisanog stanja i problema koji vladaju natržištu osiguranja ponuđena i određena rješenja za poboljšanje postojeće situacije.