Product simulation programs with DSSAT are based on the principle of predicting the potentials of yield and other phenological parameters of wheat varieties with different fertilizer application doses in different climatic and soil conditions. For this purpose, different wheat varieties (Bayraktar, Tosunbey) were used in order to test the use of the DSSAT simulation model in semi-arid conditions in the Ikizce experimental area of the Haymana District of Ankara Province, Field Crops Central Research Institute, during the 2017-2018 and 2018-2019 periods. The aim of this study is to predict yield in wheat varieties (Bayraktar, Tosunbey) using CERES and CROPGRO sub-models of DSSAT v.4.7.5 simulation model. In the study, the model was run at different nitrogen application doses (0, 6, 12, 18 kg/da) to reveal the yield prediction potential of the wheat cultivars in semi-arid conditions. For the calibration of the model, the grain yield, plant height and Leaf area index (LAI) data obtained were used in the first year of wheat development stage.The accuracy of the model, which was calibrated with the first year data, was tested with the second year data. For Bayraktar variety, the average measured yield obtained from different nitrogen dose applications (N0,N6,N18) for the 2017-2018 period is 373.3 kg/da, the simulated yield is 373.7 kg/da (N12 dose is neglected), the measured yield for 2018-2019 300. 5 kg/da, the simulated yield was found to be 291.3 kg/da.For the Tosunbey variety, the average yield measured for the 2017-2018 period was 370.0 kg/da, the simulated yield was 338.0 kg/da, the measured yield for the 2018-2019 year was 217.58 kg/da, and the estimated yield was 237.83 kg/da.

This research was carried out to determine the effects of mineral fertilizer applications applied in different doses on disease severity according to phenological periods in some bread wheat varieties. In this study, bread wheat varieties (Bayraktar 2000, Demir 2000, Eser and Kenanbey) were used as plant materials. In the study, different doses of Fe (Fe5, Fe10, Fe20) and Zn (Zn7.5, Zn15, Zn30) and their combination Fe+Zn (Fe+Zn (5+7.5), Fe+Zn (10+15)), in the period from tillering to stalking were investigated. When compared to the variety without fertilizer application in general, Eser, one of the bread varieties, caused a decrease in disease severity in all Fe dose applications, while Zn applications caused an increase in the early period and both an increase and a decrease in the late periods. Bayraktar variety caused an increase in disease severity in all Fe dose applications in all phenological periods and in all zinc applications except the Zn7.5 dose. In the Kenanbey cultivar, Fe dose applications caused an increase in disease severity in all periods except the mid-late period, and zinc applications caused a decrease in disease in all periods except the early period. Variable increases and decreases were observed in all phenological periods in Demir 2000 variety. In the future, the effects of Fe and Zn, as well as other plant nutrients, will be studied. Disease development for local varieties can be revealed for different phenological periods and their accuracy can be increased.

Sarı pas hastalığı (Etmen, Puccinia striiformis f. sp. tritici), epidemi şartlarının oluştuğu yetiştiricilik sezonlarında tüm dünyada verim ve kalite kayıplarına neden olan önemli fungal hastalıklar arasındadır. Bu araştırma, bazı ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin farklı fenolojik dönemlerinde sarı pas hastalığına yapay epidemi şartlarında farklı hastalık uygulama dozlarında hastalık şiddetinin değişiminin incelenmesi amacıyla 2018-2019 üretim sezonunda yürütülmüştür. Çalışmada test materyalleri olarak sarı pas hastalığına farklı reaksiyonları olduğu bilinen ekmeklik Bayraktar 2000, Demir 2000, Eser ve Kenanbey ile Çeşit-1252, Eminbey, Kızıltan 91 ve Mirzabey 2000 makarnalık çeşitleri kullanılmıştır. Materyaller, Ekim ayı içerisinde 1 m. uzunluğundaki sıralara 33-35 cm. sıra arası mesafeye 3 tekerrürlü olarak elle ekilmiştir. Taze olarak toplanmış hastalık ürediosporları mineral yağ (Soltrol 170®) içerisinde homojenize edilerek %0, %25, %50, %100 hastalık uygulama dozlarında materyale inokule edilmiştir. Hastalık değerlendirmeleri Mayıs (25)-Haziran (06, 15, 23) ayları içerinde Modifiye Edilmiş Cobb skalası kullanılarak yapılmış ve enfeksiyon katsayıları hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda tüm fenolojik dönemler birlikte değerlendirildiğinde; ekmeklik çeşitlerden Eser, hastalığa dayanıklı reaksiyon belirlendiği, negatif kontrol grubu ile karşılaştırıldığında Bayraktar 2000, Kenanbey, Demir 2000 çeşitlerinin ise ilerleyen fenoloji ile birlikte hastalık şiddetinde önemli artışlar belirlenmiştir. Hastalıktan çiçeklenme (Feekes 10.5.1) (25 Mayıs), dane bağlama (Feekes 10.5.3) (06 Haziran 2019) ve süt olum (Feekes 10.5.4) döneminde (15 Haziran 2019) en fazla etkilenen çeşidin Bayraktar 2000 olarak belirlenmiş olup, bu çeşidi Demir 2000 çeşidinin izlediği değerlendirilmiştir. Makarnalık çeşitlerin tümünde de ilerleyen fenoloji ile birlikte hastalık şiddetinde önemli artışlar belirlenmiştir. Negatif kontrol grubu ile karşılaştırıldığında çiçeklenme başlangıcı olan dönemde Eminbey ve Mirzabey 2000 çeşitlerinin, sararma (Feekes: 11.1) döneminde ise Kızıltan 91 ve Çeşit-1252 çeşitlerinin hastalıktan daha fazla etkilendiği belirlenmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucu ekmeklik ve makarnalık çeşitler için özellikle dane bağlama dönemindeki hastalık şiddeti artışlarının istatistiki olarak önemli olduğu saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar, verim tahmin çalışmalarında kullanılan modeller için olası ürün kayıplarının erken tahmin edilmesi ve hasat öncesi referans bilgilerin edinilmesi amacına yönelik faydalar sağlayacaktır.