The article presents the project of revitalisation of the former industrial zone of the district of Bagnoli in the context of possibilities of development of the thermal tourism in the Italian region of Campania. The authors refer primarily to the thermal facilities which were in use in the period from the second half of the 18th century to the 1970s, and which border directly the area of revitalisation, but weren’t included in the plan. The aims of the article are: (1) the reconstruction and the recommendation of the locations of the forgotten thermal sites formerly in use in the area of the Bagnoli district, (2) the presentation of the current state and development of such buildings, (3) the estimation of the tourism development potential in the region with reference to similar experiences of Poland and Austria, where the thermal infrastructures became the driving force of socio-economic development.

In the modern economy, there is a significant increase in interest in tourism, both at the level of states, regions, communes and individual places. Tourism is seen primarily as an opportunity for economic development, but also for social development and activation of local communities. Well-managed tourism can become a way to preserve and protect the natural, cultural and historical heritage of specific places or regions by exploring and nurturing it. Heritage elements become, on the one hand, attractions around which unique tourism products are created, and on the other hand, a kind of distinguishing feature of a given place or region, based on which local communities build their identity and sense of belonging. The concept of creating regional tourism products could integrate these two factors, i.e., tourism and heritage. The article presents the concept of a regional tourist product on the example of the Wooden Architecture Route (case study).

W artykule omówiono projekt rewitalizacji poprzemysłowej dzielnicy Neapolu – Bagnoli, która leży w strategicznej lokalizacji na wybrzeżu Zatoki Pozzuoli. Autorka nawiązuje do historii przemysłu na tym obszarze – od jego prężnego rozwoju w okresie powojennym, przez kryzys lat 70., po całkowite zamknięcie fabryk w 1991 r. Od czasu zamknięcia fabryk obszar ten pozostawał nieużytkowany ze względu na konieczność ponoszenia ogromnych nakładów finansowych na rekultywację gleby. Pomimo wielu propozycji zagospodarowania, dopiero po 16 latach podpisano stosowne porozumienia i zaakceptowano projekt rewitalizacji i zagospodarowania dzielnicy Bagnoli. Projekt ten obejmuje m.in budowę plaży, obiektów infrastruktury turystycznej i sportowej, obiektów mieszkalnych i uniwersyteckich, portu pozwalającego na szybkie połączenia z wyspą Nisida oraz stacji kolejowych ułatwiających komunikację. Celem artykułu jest przedstawienie możliwości rozwoju regionu Kampania, a w szczególności jego stolicy Neapolu, właśnie dzięki realizacji projektu „Bagnoli Futura”. Jest to jedno z największych przedsięwzięć, jakie w najbliższych latach zostanie zrealizowane na południu Włoch, co stworzy ogromne możliwości dla rozwoju gospodarczego nie tylko samego Neapolu, ale też dla całego regionu Kampania. Jego zakończenie przewidziano na rok 2024.

Problem powiększających się dysproporcji regionalnych we Włoszech, jakie obserwowano od końca XIX wieku, stał się podstawą decyzji rządu o zwiększeniu inwestycji w rozwój przemysłu na obszarze biedniejszych, południowych regionów. Przełom XIX i XX wieku to okres, kiedy podstawą rozwoju gospodarki była przede wszystkim produkcja stali. Powstanie huty stali Ilva w 1910 roku w Zatoce Pozzuoli spowodowało ograniczenie bezrobocia oraz zdynamizowało rozwój całego regionu. Tak duży zakład przyczynił się do wzrostu gospodarczej roli Neapolu, a jego zamknięcie na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku skutkowało wzrostem bezrobocia i znacznym odpływem ludności z Południa. Pojawiły się przy tym problemy ekologiczne (degradacja gleby, zanieczyszczenia wód). Celem artykułu jest ocena celowości decyzji podjętych na początku XX wieku, które doprowadziły do powstania kombinatu hutniczego w neapolitańskiej dzielnicy Bagnoli. Uwzględnione zostały argumenty ekonomiczne i dotyczące rozwoju gospodarczego w kontekście problemu narastających dysproporcji regionalnych we Włoszech, a także imperatywy ekologiczne w związku z działaniami na rzecz rozwoju turystyki.

Human progress implies in its conception a progressively more invasive intervention in the sphere of nature. Without an endeavour to conciliate progress with the idea of sustainable development, a substantial number of areas, above all the ones recognized as problematic, would be subjected to an important ecological damage. Legal regulations represent the most binding and cogent instrument to relate the idea of sustainable development to man’s will of progress, mirroring the involvement of local authorities in improving the quality of life. The aim of the article is to present positive practices of the application of the R.I.E. procedure (It. Riduzione dell’Impatto Edilizio, En. Reduction of Construction Impact).The implementation of the R.I.E. procedure allows for appropriate solutions to help maintain the highest level of ground permeability. This aspect of new investments’ planning is of fundamental importance, i.e., in areas struggling with the problem of floods or overflows. The present publication adopts the case study method in order to demonstrate the applicability and the positive consequences of the implementation of the R.I.E. procedure as an obligatory tool of the local law practiced since the year 2004 in the Italian municipality of Bolzano.