Izvod: Istraživanjem je obuhvaćeno snimanje radnog procesa setve šećerne repe metodom hronografije na parcelama posmatranog preduzeća. Na osnovu analize vremena rada po radnim operacijama utvrđena je struktura radnog vremena koja pokazuje nezadovoljavajuće učešće osnovnog vremena od 54,50%. Značajan udeo gubitaka vremena rada (5,78%) i vremena puta (11,58%) predstavljaju glavne uzroke malog udela osnovnog vremena u ukupnom radnom danu. Analiza vremena rada je pokazala da postoje mogućnosti za unapređenje izvođenja radnog procesa koje treba tražiti u samostalnom radu svakog od uključenih agregata, otklanjanju organizacionih grešaka, povećanju brzine kretanja u radu i merama opšteg društvenog značaja (komasacija i arondacija). Projektovana struktura radnog dana omogućava povećanje učešća osnovnog vremena za 5,40% u ukupnom radnom danu. Projektovani učinak posmatranog agregata je za 27% veći od prosečno utvrđenog snimanjem i iznosi 28,54 ha dnevno. Uz postizanje ovakvog učinka, posmatrani agregat bi ukupno za sva tri dana snimanja uspeo da zaseje dodatnih 18 hа pod šećernom repom.analiza vremena, radni učinak, setva, šećerna repa UvodU tehnologiji proizvodnje ratarskih useva teži se da se svaki radni proces izvede na najbolji mogući način, čime će se omogućiti postizanje maksimalnog učinka, obezbeđenje potpunog i pravovremenog ispunjavanja svih agrotehničkih zahteva, optimalno iskorišćavanje rada i sredstava rada, smanjenje troškova i naprezanja izvršioca (Munćan & Živković 2006). Ako se uzmu u obzir specifičnosti primarne poljoprivredne proizvodnje u pogledu prirodnih (bioloških) i društveno-ekonomskih faktora proizvodnje, onda sa gledišta organizacije rada ovo predstavlja veliki izazov (Mirjanić & Vlaško 2003).Setva šećerne repe predstavlja posebno važan i specifičan tehnološki proces. Ostvareni nivo efikasnosti i organizacije u izvođenju ove agrotehničke mere ima direktan uticaj na kvantitet i kvalitet ostvarenih prinosa, a samim tim i na ukupne ekonomske efekte proizvodnje. Greške i propusti načinjeni u ovoj fazi proizvodnje ne mogu se nadoknaditi bez obzira na kvalitet i efikasnost naknadno izvedenih agrotehničkih mera (Marinković i sar. 2006). Stoga se organizaciji setve šećerne repe mora pristupiti sa velikom dozom pažnje u cilju što racionalnijeg izvođenja ovog važnog radnog procesa.Imajući u vidu navedene činjenice, izvršeno je snimanje radnog procesa setve šećerne repe sa ciljem da se analizira vreme rada po radnim operacijama i način organizacije rada. Na osnovu analize vremena rada i uočenih nedostataka u izvođenju radnog procesa, date su sugestije, odnosno sastavljen je projekat racionalne organizacije rada u cilju poboljšanog (racionalnijeg) korišćenja raspoloživih kapaciteta (radne snage i sredstava mehanizacije). Materijal i metod radaIzvor podataka u ovom istraživanju predstavljaju podaci dobijeni snimanjem radnog procesa setve. Snimanje je izvršeno metodom hronografije koji podrazumeva utvrđivanje vremenskog trajanja svih radnih operacija u toku radnog dana ili smene (Bošnjak 2007). Snimanje je i...