Nghiên cứu này được thực hiện để kiểm tra khả năng dự đoán mô đun đàn hồi uốn tĩnh (MOE) và độ bền uốn tĩnh (MOR) thông qua các giá trị vận tốc truyền sóng ứng suất (SWVL) và khối lượng riêng (KLRL) đo trên các khúc gỗ ở 06 dòng Bạch đàn (UP54, UP95, UP99, U892, U1427 và PN14) được trồng khảo nghiệm bởi Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam năm 2014 tại Quảng Trị. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra có tương quan rõ ràng giữa SWVL với MOE và MOR khi hệ số xác định (R2) lần lượt là 0,57 và 0,51. Trong khi đó giá trị khối lượng riêng đo trên khúc gỗ không phải là một chỉ số tốt để dự đoán các tính chất cơ học khi không có tương quan được tìm thấy giữa KLRL với MOE và MOR. Khi hai chỉ số SWVL và KLRL được kết hợp với nhau thông qua giá trị mô đun đàn hồi uốn tĩnh động lực học (EL) thì tương quan gữa EL với MOR đã tăng lên 10% so với khi chỉ dùng một chỉ số SWVL, trong khi tương quan với MOE là không thay đổi. Kết quả nghiên cứu gợi ý rằng, công nghệ sóng ứng suất đo trên các khúc gỗ có thể dự đoán được một số tính chất cơ học (MOE và MOR) gỗ Bạch đàn và sự kết hợp với giá trị khối lượng riêng có thể tăng hiệu quả dự đoán giá trị MOR.

Ngày nhận bài: 17.7.2015 Ngày nhận đăng: 20.12.2015 TÓM TẮT Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv.) là loài đặc hữu của Việt Nam được phát hiện tại vùng núi Ngọc Linh (Kon Tum/Quảng Nam). Kết quả khảo sát cho thấy những vùng đất có tầng mùn dày là nơi có điều kiện lý tưởng cho cây sâm Ngọc Linh sinh trưởng và phát triển. Chính vì vậy việc tìm hiểu về khu hệ vi sinh vật nói chung, vi khuẩn phân giải cellulose nói riêng trong đất trồng sâm là một trong những hướng đi tiềm năng cho nghiên cứu trồng di thực loài sâm này của Việt Nam. Từ mẫu đất trồng sâm Ngọc Linh tại Quảng Nam, chúng tôi đã phân lập được 05 vi khuẩn có hoạt tính phân giải cellulose (kí hiệu QN1, QN2, QN3, QN4, QN5 với kích thước vòng phân giải đo được trên môi trường chứa cơ chất CMC (0,1%) tương ứng đạt: 10, 11, 22, 7, 22 mm), hoạt tính cellulase đạt lần lượt là 1,31; 1,23; 2,99; 0,99; 2,51 U/ml. Kết hợp nghiên cứu một số đặc điểm nuôi cấy/sinh hóa và phân tích trình tự gen 16S rARN đã xác định vị trí phân loại của các vi khuẩn phân lập được như sau: QN1 và QN4 thuộc chi Pseudomonas; QN2, QN3 thuộc chi Bacillus; QN5 thuộc chi Roseomonas. Từ khóa: Đất Quảng Nam, gen 16S rRNA, phân lập vi khuẩn, sâm Ngọc Linh, vi khuẩn phân giải cellulose MỞ ĐẦUVùng núi Ngọc Linh bao gồm nhiều đỉnh núi cao trên 2000 m so với mặt biển, cao nhất là ngọn Ngọc Linh (2598 m). Khí hậu trong toàn vùng núi Ngọc Linh là sự tương phản giữa hai mùa: mùa mưa và mùa khô rõ rệt. Độ ẩm trung bình trong khu vực từ 80 đến 85% và sự đa dạng về nguồn gốc của các thành phần thực vật đã phát hiện cho thấy vùng núi Ngọc Linh có thể là điểm hội tụ của nhiều luồng di trú khác nhau. Kết quả điều tra sơ bộ hệ thực vật ở vùng núi Ngọc Linh đã xác định được 264 loài thuộc 111 họ thực vật, trong đó có họ Nhân Sâm phát triển mạnh với số loài và số cá thể khá phong phú (Nguyễn Thượng Dong, et al., 2007). Ở Quảng Nam và Kon Tum, cây sinh trưởng và phát triển tốt dưới tán rừng tự nhiên ở độ cao 1500 m trở lên, nơi có tầng mùn dày (Lê Thanh Sơn, Nguyễn Tập, 2006). Như vậy có thể thấy đất trồng sâm (tầng mùn) là một trong những môi trường sống tốt cho các vi sinh vật như vi khuẩn, xạ khuẩn và nấm. Hơn nữa, với cây sâm do thời gian canh tác dài, sinh trưởng dưới bóng mát và độ ẩm cao, không có ánh sáng mặt trời trực tiếp và pH của đất trồng sâm khoảng 5,5 nên môi trường đất trồng sâm Ngọc Linh thuận lợi cho sự phát triển của tập đoàn vi sinh vật.Với những thông tin về giá trị dược liệu và tác dụng làm thuốc chữa bệnh của sâm Ngọc Linh nên nhu cầu sử dụng sâm và các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh ngày càng tăng, đồng thời trữ lượng sâm tự nhiên ngày một cạn kiệt do việc khai thác tràn lan nên gần đây, ở Việt Nam xu hướng nghiên cứu trồng di thực sâm Ngọc Linh được nhiều tổ chức, cá nhân quan tâm thực hiện. Một trong những điều kiện trồng di thực được đề cập là yếu tố thổ nhưỡng. Do vậy việc phát hiện và ứng dụng hệ vi sinh đất tương tự như vùng trồng tự nhiên là nghiên cứu có ý nghĩa thực tế, trong đó phải kể đến các vi khuẩn phân giải cellulose -tác nhân quan trọng trong quá trình phân giải cellul...