Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật cắt rộng cung sau (cắt bỏ bờ trong các mấu khớp và giải chèn ép lỗ ghép thần kinh) trong điều trị bệnh lý cổ đa tầng do thoái hóa có kèm biến dạng gù. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu. Tất cả các dữ liệu lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh của từng bệnh nhân trên X-quang quy ước, cộng hưởng từ trước và sau phẫu thuật được đánh giá. Các dữ liệu phân tích gồm: Điểm JOA, tỷ lệ hồi phục, tỷ lệ phục hồi, chỉ số đường cong (CI), mức độ nở rộng và khoảng cách dịch chuyển phía sau của tủy, mức độ triệu chứng trục và tổn thương rễ C5. Tỷ lệ phục hồi của mỗi bệnh nhân dựa trên điểm JOA. Chỉ số đường cong cột sống cổ được đánh giá dựa trên mức độ nở và khoảng cách dịch chuyển phía sau của tủy trên phim cộng hưởng từ. Mức độ của triệu chứng trục được lượng giá bằng thang điểm VAS. Phân tích thống kê sử dụng thuật toán t test cặp đôi, có ý nghĩa với giá trị p<0,05. Kết quả: Nghiên cứu trên 32 bệnh nhân có bệnh lý tủy cổ do thoái hóa đa tầng kèm biến dạng gù (24 nam và 8 nữ; tuổi trung bình 64,6 ± 6,7 năm). Cắt rộng cung sau được tiến hành trung bình 3,9 mức (dao động, 3 - 5 mức). Thời gian theo dõi trung bình sau phẫu thuật 11,2 tháng (dao động, 6 - 24 tháng). Các dữ liệu phân tích tại thời điểm thăm khám cuối cùng chỉ ra sự khác biệt trước và sau phẫu thuật giữa điểm JOA (t = 25,12, p<0,001), sự cải thiện của chỉ số CI (t = 22,68, p<0,001), đường kính trước sau tại mức tủy bị chèn ép nhiều nhất (t = 9,67, p<0,001), và điểm VAS (t = 12,7, p<0,001). Sự dịch chuyển ra sau của tủy trung bình là 4,42 ± 1,12mm. Sự liền xương hoàn toàn được xác định trên các phim X-quang quy ước tại thời điểm 6 tháng sau phẫu thuật. Trong thời gian theo dõi, 4 bệnh nhân (12,5%) còn triệu chứng trục; không có trường hợp nào tổn thương rễ C5 và thất bại về dụng cụ. Kết luận: Phẫu thuật cắt rộng cung sau kết hợp cố định cột sống lối sau mang lại hiệu quả điều trị bệnh lý tủy cổ do thoái hóa đa tầng trong việc phục hồi chức năng thần kinh, khôi phục lại độ cong của cột sống cổ, giảm tỷ lệ các triệu chứng trục và tổn thương rễ C5.

Mục tiêu: Khảo sát một số đặc điểm trên X-quang, cộng hưởng từ của bệnh hẹp ống sống cổ đa tầng và xác định mối tương quan với tình trạng lâm sàng. Đối tượng và phương pháp: Hồi cứu 34 bệnh nhân hẹp ống sống cổ đa tầng có tổn thương tủy, được đánh giá tình trạng lúc nhập viện theo thang điểm JOA. Khảo sát các tham số: Góc ưỡn C2C7, tình trạng mất vững cột sống (trên X-quang quy ước), sự thay đổi tín hiệu của tủy sống trên T2W và T1W, chỉ số chèn ép (CR), tỷ lệ thay đổi ống sống tối đa (MCC), tỷ lệ chèn ép tủy tối đa (MSCC), tỷ lệ chiếm chỗ của tủy sống (SCOR) trên cộng hưởng từ. Đánh giá mối tương quan của các tham số này với điểm JOA lúc nhập viện. Kết quả: Góc ưỡn C2C7 trung bình 11,95º ± 12,30º với 32,4% có gù và 55,9% mất vững cột sống. Trên cộng hưởng từ: 91,2% tăng tín hiệu tủy trên T2W, 14,7% giảm trên T1W. Giá trị trung bình của các tham số CR, MCC, MSCC tương ứng là: 0,31 ± 0,11, 53,27 ± 13,83% và 37,67 ± 17,79%. SCOR: 54,58 ± 8,49%, với 2/34 (5,9%) có SCOR ≥ 70%. Không có sự tương quan giữa điểm JOA với sự thay đổi tín hiệu tủy trên T1W, hình thái cột sống cổ và tình trạng mất vững cột sống (p>0,05). Tuy nhiên có sự khác biệt với thay đổi tín hiệu tủy trên T2W (p=0,007). Không có sự tương quan giữa điểm JOA lúc nhập viện với CR, MCC, MSCC (r ~ 0, p>0,05). Có sự tương quan nghịch giữa CR với MCC (r: -0,39, p=0,022), MSCC (r: -0,482, p=0,004). Kết luận: Không có sự liên quan giữa điểm JOA trước mổ với hình thái, sự mất vững của cột sống và các chỉ số CR, MCC và MSCC, trên cộng hưởng từ (p>0,05). Tuy nhiên, có liên quan chặt chẽ giữa tình trạng thần kinh và sự thay đổi tín hiệu tủy trên T2W (p=0,007).