MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika), bir taraftan çok çeşitli doğal kaynaklara ve ortak bir mirasa diğer taraftan ise farklı ekonomik yapılara ve gelişmişlik düzeylerine sahip olan ülkelerin yer aldığı bir bölgedir. Bölgede; gelir eşitsizliği ve cinsiyet ayrımcılığında sürekli bir artış gözlenmektedir. Finansal ekonomik kriz ve siyasi kargaşa, ülkelerin kırılganlığını artırarak, yoksulluğu ve gelir eşitsizliklerini derinleştirerek bölgedeki sosyal koruma mekanizmaları üzerinde baskı oluşturmaktadır. Bu kapsamda, çalışmanın amacı ülkelerde toplumsal ve bireysel refahın sağlanmasını, kalkınma ve büyümeyi engelleyen önemli bir faktör olan yoksulluk olgusunun hangi faktörlerden etkilendiğini ortaya koymaktır. Panel veri modelinin kullanıldığı çalışmada 1990-2013 dönemi, 8 MENA ülkesi (Cezayir, Mısır, İran, Irak, Fas, Suriye, Tunus, Yemen) ve Türkiye için yoksulluğu belirleyen sosyo-ekonomik, coğrafi ve cinsiyet eşitsizliği göstergeleri ele alınmıştır. Analiz sonuçlarına göre, kalkınma, kişi başına düşen gelir, kadının işgücüne katılımı, eğitime katılım, kentleşme, sanayileşme ve ihracat değişkenlerindeki artışlar ülkelerin yoksulluk oranlarını azaltmaktadır.

This study investigates the factors that determine the relative household poverty which prevents the growth of social welfare in Turkey. For this purpose, Turkish Statistical Institute (Turkstat) (2017) Income and Living Conditions micro dataset was used. The poverty line was calculated by using 60% of the household median income. In the binary logistic regression analysis, poor and non-poor shares of population was determined according to the poverty line and used as the dependent variables. Household demographic characteristics, labour market conditions and geographical characteristics were employed as explanatory variables. The estimation results indicate that education, age, formal employment, and employment in industry sector decreases relative household poverty. On the contrary, unemployment, causal employee, marriage and household size increase the risk of household poverty.