No abstract

Bu çalışmanın amacı muhasebe eğitimi alanında yapılmış uluslararası bilimsel çalışmaların güncel görünümünü ortaya koymak ve bu çalışmaların içerisinden Türkiye'nin yerini sayısal olarak hesaplamaktır.

Dünyada muhasebe meslek örgütleri, mesleğin itibarını ve mesleki davranışların yüksek standartlarını korumayı amaç edinmiştir ve bu sebeple yönetmelikler ve tebliğler yoluyla düzenlemeler yapmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, meslek örgütünün yerel teşkilatlanması olan meslek odaları tarafından, yönetmelikler çerçevesinde 2008-2013 yılları arasında verilen disiplin cezalarını incelemektir. Bu amaçla, bir SMMM odasının vermiş olduğu disiplin cezalarının türü ve hangi etik yaklaşımına aykırı olduğu örnek vakalar üzerinden incelenmiştir.

Kültür, bir ülkenin muhasebe sistemini etkileyen önemli çevresel faktörlerden biridir. İlgili yazında bu konuyu vurgulayan birçok çalışma bulunmaktadır. Konuyla ilgili Gray'in 1988 yılında yaptığı çalışma öncü çalışmalardan biridir. Bu çalışmasında Gray, Hofstede'nin toplumsal kültür boyutlarıyla ilişkilendirdiği ve "muhasebe kültürü değerleri" olarak adlandırdığı fakat ampirik olarak test etmediği çerçeve bir model sunmuştur. Sık sık Hofstede-Gray modeli olarak adlandırılan bu model günümüze kadar kültür ve muhasebe ilişkisini araştıran birçok çalışmanın dayanağını oluşturmuştur. Bu çalışmada muhasebe kültürü alanında yapılmış çalışmalar hakkında genel bir bilgi verildikten sonra seçilmiş bazı ampirik çalışmaların sonuçlarının Gray'in sınıflandırmasına uyan-uymayan yönleri açısındandeğerlendirilmesi yapılacaktır.

Vekalet teorisi, birbirleri ile işbirliği durumunda olan tarafların motivasyonlarını, birbirlerini kontrol etme gereksinimlerini, aralarındaki bilgi akışını ve bu akıştan kaynaklanan sorunların çözümünü ele alan bir teoridir. Ekonomi, yönetim-organizasyon, satış-pazarlama ve muhasebe-finans gibi geniş alanda kullanılan, araçsallığı yüksek bir teoridir. Literatür taramasında vekalet teorisi ve asıl-vekil sorunları ile ilgili uygulamada farklı çalışmaların yapıldığı görülmekle birlikte, bu teori kapsamında vekalet maliyetlerinin neler olduğu ve finansal tablolarda nasıl raporlandığını konu edinen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada vekalet maliyetlerinin neler olduğu ve bu maliyetlerin finansal tablolarda hangi kalemler içinde raporlandığı ile ilgili kavramsal bir araştırma yapılması amaçlanmıştır. Çalışmanın sonucunda vekalet maliyeti olarak sayılan kalemlerin zaten işletmenin genel giderleri içinde var olduğu (sütteki kaymak) ama vekalet maliyeti adını ve başlığını taşımadığı görülmüştür. Vekalet maliyetlerinin üst yönetime raporlaması için ayrı bir sisteme gerek olmadığı, tüm giderleri içinden süzülüp raporlanmasıyla çözülebilecek bir işlem olduğu sonucuna varılmıştır. Öte yandan sadece vekalet maliyetlerinin raporlanmasına ilişkin ayrı bir sistem kurmanın fayda/maliyet ölçütü açısından anlamlı olmayacağı görüşüne ulaşılmıştır.