Özet Bu çalışmada 10 yıl önce izole edilen C. parapsilosis, C. albicans ve C. tropicalis suşları ile günümüz izolatlarındaki antifungal duyarlılık değişimini karşılaştırmayı amaçladık. Çalışmaya 10 yıldan daha uzun süre önce izole edilmiş 17 stok Candida izolatı ve 47 yeni izolat olmak üzere toplam 64 klinik Candida izolatı dahil edildi. Klinik izolatların dağılımı; C. parapsilosis 25, C. albicans 20, C. tropicalis 9, C. glabrata 6, C. krusei 3 ve C. lusitaniae 1 izolat şeklinde idi. Çalışma izolatları flukonazol ve vorikonazol için ve ayrıca dirençli suşların tedavisinde önemli bir seçenek olan kaspofungin için disk difüzyon yöntemi ile test edildi. Sonuçlar CLSI M60 ve ayrıca CLSI M44-A2 kriterlerine göre değerlendirildi. Çalışma grubu 39 erkek, 21 kadın ve 4 çocuktan oluşurken, yaş ortalaması 55.4 (±21.2) idi. C. parapsilosis için uzun dönem stoklanmış izolatlarda flukonazol direnci saptanmazken, yeni izolatların %14.3'ünün (2/14) doza bağımlı duyarlı olduğu ve %35.7'sinin (5/14) flukonazole dirençli olduğu saptandı. C. parapsilosis için direnç oranındaki artış (0/11'den 5/14'e; p = 0.03768)ve antifungal duyarlılık zon çaplarının ortalamasındaki düşüş (30.1 mm'den 16.9 mm'ye; p<0.0001) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde idi. C. parapsilosis için vorikonazol duyarlılık zon çaplarının ortalamasındaki düşüş (33.5 mm'den 21.4 mm'ye; p <0.0001) de anlamlı düzeyde idi. Yeni izolatlarda C. albicans ve C. tropicalis için de zon çapı ortalamaları düşüş gösterirken bu düşüşler istatistiksel olarak anlamlı düzeylerde değildi. Kaspofungin zon çaplarında ise bu üç tür için bir düşüş izlenmedi. Sonuç olarak, C. albicans ve C. tropicalis izolatlarından farklı olarak C. parapsilosis için flukonazol duyarlılığında ve flukonazol ve vorikonazol duyarlılık zon çapı ortalamalarında anlamlı derecede düşüş olduğu bulundu.

ÖzetCandida türleri, insanlarda gastrointestinal sistem ve genitoüriner sistemin normal florasında kolonize olabilmekte ve aynı zamanda sağlıklı kişilerin derisinde kommensal olarak konağa zarar vermeyecek şekilde bulunabilmektedir. Bununla birlikte, normal mikrobiyota dengesi bozulduğunda veya bağışıklık zayıfladığında, Candida türlerinin aşırı çoğalması doku hasarı ve fırsatçı enfeksiyonların ortaya çıkışına neden olabilmektedir.Son birkaç on yılda, çeşitli tıbbi prosedürler ve tedavi protokollerindeki gelişmeler, kritik hastaların yaşam sürelerinin uzamasına yol açmış, bunun yanında ise invaziv mantar enfeksiyonlarına karşı duyarlı olan bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerin ve risk grubundaki diğer kişilerin sayısını da arttırmıştır. Son ve kapsamlı epidemiyolojik araştırmalara göre Candida türleri hastane kaynaklı invaziv mantar enfeksiyonlarının yaklaşık %80'inden sorumludur ve nozokomiyal kan dolaşımı enfeksiyonları arasında beşinci sırada yer almaktadır. Yüksek mortalite ile seyredebilen bu enfeksiyonların yönetiminde enfeksiyon odağını hızla ortadan kaldırmak ve uygun antifungal tedaviyi uygulamak kritik öneme sahiptir. Antifungal ilaçlar, mikozların modern tıbbi yönetiminde çok önemli bileşenler olup, farmakolojik olarak farklı özelliklere sahip ilaç grupları olarak bulunmaktadır. Antifungal ilaçların kullanımını sınırlayan en önemli problemler doza bağlı toksisite ve direnç sorunudur. Antifungallere dirençli suşların toplumda yayılması, sayıları devamlı olarak artmakta olan immünyetmezlikli hasta popülasyonunda tedavi seçeneklerinin kısıtlanması gibi daha geniş kapsamlı sorunlarla da ilişkilidir, çünkü yeni antifungal ilaçların geliştirilmesine yönelik klinik çalışmaların sonuçlanma hızı ilaç direnci insidansından daha düşüktür. Antifungal duyarlılık testleri yeni ilaçların geliştirilmesi, epidemiyolojik araştırmalar ve sürveyans çalışmaları için kullanılabilmektedir. Bu testlerin önemli kullanım alanlarından biri de tedavi için seçilecek ilaca karar verilmesi ve terapötik sonucun tahmin edilmesidir. Bu makalede Candida enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan antifungal ilaçlar ve bu ilaçlara karşı gelişen direnç mekanizmaları ile antifungal direncin belirlenmesinde kullanılan standart yöntemler ve rutin laboratuvar testlerindeki güncel durumun bir özeti sunulmuştur.