U proteklom periodu pepeo, sa visokim učešćem kalcijuma, iz termoelektrane "Gacko" (Srpska) deponovan je u 2 kasete. Na 1. kaseti priprema hidromešavine obavljana je u priručno urañenom horizontalnom bubnju sa mlaznicama, a na 2. kaseti mešanjem suvog pepela i vode u kondicioneru. U ovom radu su prikazani rezultati ispitivanja uzoraka iz obe kasete radi utvrñivanja uticaja načina pripreme hidromešavine na karakteristike deponovanog pepela. Dobijeni rezultati su pokazali da način pripreme hidromešavine bitno utiče na karakteristike deponovanog pepela.Ključne reči: deponija pepela TE "Gacko", pepeo sa visokim učešćem kalcijuma, spontana solidifikacija, karakteristike deponovanog pepela
UVODProizvodnju električne energije iz uglja prati problem transporta i deponovanja pepela i šljake. Prema procenama [1] u svetu se iz uglja godišnje proizvede više od 700 miliona tona pepela. To daje odnos od 100 kg pepela po stanovniku godišnje. U odnosu na površinu Zemlje godišnje opterećenje pepelom iznosi 47 kg/km 2 .Najviše pepela izdvaja se u Kini, SAD i Indiji. U odnosu na površinu države najnepovoljnije stanje je u Grčkoj, koja godišnje proizvodi 91,3 t/km 2 pepela. Velika je produkcija i u Sloveniji, Srbiji, Poljskoj, Slovačkoj, Bugarskoj, Nemačkoj, Kini itd.Ako se opterećenost posmatra u odnosu na populaciju, onda je Grčka ponovo na najnezahvalnijem mestu. Svaki stanovnik Grčke godišnje "dobije" više od 1 t pepela. Loša, ali nešto bolja prosečna sitiacija Adresa autora: Sreten Beatović, Rudnik i termoelektrana "Gacko", Gacko, Gračanica bb, Republika Srpska Rad primljen: 13.05.2014. Rad prihvaćen: 19.05.2014. je u Srbiji, Bugarskoj i Sloveniji. Kina, kao najveći "proizvoñač" pepela i najmnogoljudnija zemlja na svetu ima opterećenje od 320 kilograma po stanovniku, dok je u Indiji to opterećenje (zanemarljivo) malo -80 kg po stanovniku. Analizirani rezultati pokazuju prosečne vrednosti. Ako bi se stanje analiziralo na mikrolokacijama gde se ugalj, energija i pepeo "proizvode" dobili bi se daleko lošiji rezultati.Na termoelektrani "Gacko" (Republika Srpska, BiH), snage 300 MW, sagoreva se lignit toplotne moći 8.000 -8.500 kJ/kg. Pri tom se godišnje izdvaja do 400.000 tona pepela. Prema svojim osobinama ovaj pepeo se, po američkom standardu svrstava u "klasu C" [2], po ruskom u »aktivne« [3, 4], a po srpskoj klasifikaciji u »kalcijske« [5]. Osnovna karakteristika ovih pepela vezana je za spontano očvršćavanje na deponiji, kada se količina dodate vode prilagodi sadržaju aktivne supstance u pepelu.Deponovanje kalcijskih pepela u obliku guste hidromešavine uslovljava nastajanje spontanog samoočvršćavanja pepela iz čega proizlaze razne tehnološke i geotehničke pogodnosti.
S. BEATOVIĆ i dr.UTICAJ NAČINA PRIPREME HIDROMEŠAVINE NA KARAKTERISTIKE...
TEHNIKA -RUDARSTVO, GEOLOGIJA I METALURGIJA 65 (2014) 3 402Očvršćavanje (solidifikacija) kao način da se fino usitnjeni materijal ukrupni i prevede u tehnološki i ekološki stabilan oblik je poznat metod. Poznato je više desetina načina očvršćavanja. Sve metode su podeljene u šest grupa k...
