Saha araştırmamız içerisinde yer alan Erzincan ve çevresi; kuzeyde Şebinkarahisar’dan Bayburt’a, güneyde Eğin’den Bingöl’e kadar olan Azzi/Hayaşa Bölgesi olarak kendi içinde benzer yapıları içermekte ve bu yapıların niteliği bölgenin özgünlüğünü göstermektedir. Bu alan tarihi, coğrafi ve kültürel konumu itibariyle görece bütünlük göstermektedir. Yüzyıllar içerisinde pek çok tarihi olayın, demografik ve toplumsal alt üst oluşların, çok çeşitli inanç ve düşüncelerin yaşatıldığı bu coğrafya kendi iç çeşnisinin bütünü içerisinde özgün ve özel karakteristik bir niteliğe sahip olmuştur. Bu çalışmada; o eski geçmişten bugüne gelen ve öncelikle birçoğu henüz tespiti yapılıp neşredilmeyen arkeolojik veriler ile tarihsel/dinî derinliği olan ve hâlâ yaşatılan değerleri bir bütün hâlinde sunulması hedeflemiştir. Tespit edilip kaydedilen veri türlerinin çeşitliliği yanı sıra bu verilerin değerlendirilmesinde de yöntemsel olarak geniş bir çerçevenin çizilmesine, her verinin kendi özgünlüğüne göre farklı yöntemlerle ele alınmasına çalışılmıştır.

Modern dönem, üretici mekanizmaların nicel olarak gelişmesi ve irileşmesi, insan bilincinin derin bir yabancılaşmaya uğradığı ve adeta parçalanıp yırtıldığı bir zamana tekabül eder. Geleneksel yapıların taşıdığı ahlakın, anlam ve dinî değerlerin dışına savrulan toplum, biri birinden kopmuş bireylerin yığını durumuna dönüşmeye başlamıştır. Yığınsal karaktere evrilen toplum içinde yalnızlaşan bireyler, yeni ortaya çıkan toplumsal gerçeklikleri analitik biçimde ele alıp anlamak yerine, o gerçeklikleri bulanık ve yabancı/ötede varlıklar olarak görmeye başlayacaktır. Oysa ki ayrışık bireylerin içinde olduğu toplum ve o toplumda ortaya çıkan mekanizmalar, bizzat o bireylerin var ettiği, var ettikçe de yabancılaştığı bir dünyadır.

Tahir Erdoğan ŞAHİN Öz: Uygarlık aşamasına gelen toplumlarda örgütlü kurumlar ortaya çıkar. En üst siyasal kurum devlettir. Devletin meşruiyetinin kaynağını teşkil eden temel olgu ise adalettir. Adalet anlayışı ve pratiği o devletin niteliğini yansıttığı gibi ömrünü de belirler. Devlet düzeyinde "adalet"e verilen önem, o toplumdaki insanların hayat hakkındaki düşünceleri ve devlet-toplum ilişkilerinin niteliği hakkında ışık tutucudur. Tercihler ne kadar sorgulanırsa sorgulansın, kahraman olarak kabullenilmiş failler saygın bir karakter olarak kabul edilirler. Onlar toplumun kimlik ve karakterinin oluşumunda, hatta o toplumun var oluşunda değerli işler yapmış olmakla ünlenmişlerdir. Göktürk tiğinlerinden Kür-şat ile 15 Temmuz 2016' da devleti ele geçirmeye çalışan iblislere karşı verdiği mücadelede şehit Ömer Halisdemir, Türk tarihinde iki seçkin millî kahraman olarak anılacaklardır.

Öz: Hellenistik ve Roma dönemleri Anadolu kentlerinin yeri ve konumu hakkında önemli bir bilgi kaynağı Amasyalı Strabon'un Geographika adlı eseridir. Eserde adı geçen kent ve yerleşim alanlarının bazıları Hayaşa Bölgesi ve bu bölge içinde yer alan Yukarı Fırat Havzası'ndadır. Satala'dan Melitene'ye kadar uzanan alanda bulunan yerleşim alanlarının bazıları MÖ, II. binlerde inşa edilmişlerdir. Bölgedeki yerleşim alanları Strabon'un belirttikleriyle sınırlı değildir. Bu kentlerin çevresinde yer alan diğer yerleşim alanları hakkında bilgi edinilmesi, elde edilen bilgi ve veriler ışığında sağlıklı lokalizasyon girişiminde bulunmak, yöre ve Anadolu kültür tarihi için özel bir öneme sahiptir.Anahtar Kelimeler: Strabon, kent, yerleşim, yol, arkeolojik buluntu. THE HAYASHA REGIONAL CITIES OF STRABON; FROM STALA TO ZIMARA Abstract: An important source of information about the location of Anatolian cities is the work of Geographika by Amaseia Strabon. Some of the towns and settlements mentioned in the work are in Hayasha and the Upper Euphrates Basin in this region. Some of the settlements ranging from Satala to Melitene were built in 2000 B.C. The settlements in the region are not limited by mention of Strabo. Gathering information about other settlements around these cities and making a healthy localization attempt in the light of the data has a special significance for the history of Anatolian culture.

Öz: Toplumsal ya da doğal olaylar bütünlüğü içinde ele alınan düşünce ve bilim tarihi çalışmalarının sayısı azımsanamaz. Ancak, bu tür çalışmalarda karma, eklektik veya ansiklopedik bir çabayla karşılaşılmaktadır. Düşünce hareketlerini ele alırken; çeşitli disiplinlerin eş zamanlı gelişmelerini, farklı ülke ve uygarlıklardaki konumlarını bir bütün olarak görmek gerekir. Kaldı ki düşünce; yalnız bilim, felsefe, din ve sanat gibi olgularla da sınırlı kalmaz. Tüm bu olgu ya da disiplinlerin ortak malzemesi, her bilim alanının başvurduğu ifade aracının kendisi ve sonucudur.