Earthquakes are not predictable disasters. However, previous earthquake experiences can trigger earthquake risk perception and fear. Reasonable risk perception and fear generally affect earthquake preparedness behaviour positively. This study aims to reveal the earthquake risk perception, fear, and actual and perceived preparedness levels of the people in a region in Turkey where a destructive earthquake occurred. Data were collected from 388 respondents who experienced the Elazig earthquake in 2020 through a structured questionnaire. The findings indicate that earthquake risk perception and fear are high, but actual and perceived preparedness levels are low. The results showed that gender, earthquake education, the way the earthquake is explained differ significantly with the risk perception, fear, actual and perceived preparedness levels. In addition, it has been determined that risk perception, fear, actual and perceived preparedness levels are related to each other at certain levels. The research is considered necessary because it deals with many variables and offers a holistic view of the research field.

İçinde yaşadığımız dünya sayısız riskle kuşatılmış durumdadır. Özellikle son yıllarda doğal risklerden imal edilmiş risklere, salgın hastalıklardan terörist saldırılara kadar çok geniş yelpazeden riskler toplumları tehdit emkete ve korku yaratmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda dünyanın çeşitli bölgelerinde yayılım alanı bulan bombalı terör saldırıları terör risk ve korkusunun çok büyük coğrafyalarda tetiklenmesine ve korkunun gündelik hayatları etkisi altına almasına yol açmıştır. Ancak bu korku, bireylerin yalnızca kendilerine ilişkin korkularından ibaret olmayıp ailelerine ve yakınlarına ilişkin korkularını da içermektedir. Bu çerevede, bu araştırma daha önce bombalı terör saldırılarının gerçekleştiği Ankara'da yaşayan bireylerin yakınlarına ilişkin korkularını ele almayı amaçlamaktadır. Araştırma, 2018 yılında anket ve görüşmeler aracılığı ile toplanan verilere dayanmaktadır. Anketler, Ankara'da terör saldırılarının gerçekleşmiş olduğu mekanları ve çevresini kullanan 400 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Görüşme verileri ise bombalı bir terör eylemine doğrudan maruz kalmış olan 20 kişiden kartopu örnekleme tekniği ile toplanan verilere dayanmaktadır. Araştırma sonuçları, bireylerin yakınlarına ilişkin korkularının kişisel korkularından daha yüksek olduğunu ve cinsiyet, çocuk sahibi olmak, terör mağduriyeti ve yaşanılan muhite ilişkin algıların bireylerin yakınlarına ilişkin korkuları üzerinde belirleyici olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca bu korku ve kaygıların bireylerde telkin davranışını tetiklediği bulgulanmıştır. Araştırma, literatürde genellikle eksik bırakılan, terör korkusunun ve algılanan terör riskinin alturistik boyutlarını ortaya koyması açısından önem arz etmektedir. Anahtar sözcükler: Terör korkusu, alturistik terör korkusu, alturistik risk algısı, telkin davranışı.

Araştırma, Facebook'un çeşitli afetler için dünya çapında devreye koyduğu Safety Check (Güvenlik Durumu Kontrolü) uygulamasının Türkiye'deki terör saldırıları esnasında kullanımına ilişkin algı ve düşünceleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, 2018-2019 tarihleri arasında uygulamayı kullanan iki (2) ve kullanmayan sekiz (8), toplam 10 kişi ile görüşmeler gerçekleştirilmiş ve ayrıca uygulama hakkında Ekşi Sözlük'te yapılmış olan yorumlar metin analizi aracılığı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, Safety Check uygulamasının kullanımının, iletişim kurma gibi işlevsel amaçlarının yanı sıra sosyal medya üzerinden kimlik inşa etme, trende uyma, paylaşım yapma pratiğini yerine getirme gibi amaçlara hizmet ettiğini ortaya koymuştur. Araştırmadan elde edilen en önemli sonuç ise güvenlik bildirimi amacıyla devreye konulan bu uygulamanın kendisinin ve kullanımının başlı başına bir güvensizlik, korku üretme ve tetikleme aygıtı olarak görülmesidir.

No abstract