Basketbol, küresel olarak en yaygın sporlardan birisidir ve bununla birlikte dünyada iki organizasyon ön plana çıkmaktadır: Amerikan Ulusal Basketbol Ligi (NBA) ve Avrupa Ligi (EuroLeague). Takım sporlarında performans analizi, antrenman ve müsabaka sürecine ilişkin verilere erişim kolaylığı ile son on yılda giderek hızlanmıştır. Basketbolun değişen oyun yapısı ve bazı parametrelerin basketbolun oyun stiline etkileri konusunda çalışmalar bulunmaktadır. Sayı, ortalama atış denemesi ve ortalama isabetli atış, ortalama üç sayılık atış denemesi ve ortalama isabetli üç sayı, asist, ribaunt, blok, top çalma, top kaybı parametreleri değerlendirilerek oyunun yapısındaki değişikliklerin neler olduğunu belirlemek bu çalışmanın amacı olarak belirlenmiştir. Çalışma, 2002 -2020 yılları arasında Amerikan Ulusal Basketbol Ligi (NBA) ve Avrupa Basketbol Ligi (EuroLeague) normal sezonlarında oynanan müsabakaları kapsamaktadır. Takımların maç başına sayıları, atış denemeleri ve isabetli atış sayısı, takımların maç başına üç sayılık atış denemeleri ve isabetli atış sayısı, ribaund, asist, top çalma, top kaybı ve blok ortalamaları parametreleri gruplandırılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizlerde EuroLeague ve NBA'de sezonlar ilerledikçe en çarpıcı değişimlerin maç başına sayı denemesi, atılan sayı, maç başına üç sayılık atış denemesi ve isabetli üç sayılık atışlarda meydana geldiği tespit edilmiştir. Oyun içerisinde meydana gelen sürekli değişim ve gelişim göz önüne alındığında yapılan çalışmaların güncellenmesi ve farklı istatistiksel yöntemler/yaklaşımlar kullanılarak her iki ligin de analiz edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Öz: Basketbol, dünyanın en çok katılımcıya sahip spor branşlarından birisidir. Basketbolun gelişen ve süreklilik arz eden yapısı, literatürde birçok araştırmacı tarafından farklı boyutlarıyla ele alınmıştır. Basketbolda müsabaka ve performans analizi literatürde hızla gelişmekte olan bir konu başlığıdır. Basketbol, iyi aerobik ve anaerobik kapasite gerektiren bir branş olmakla birlikte teknik ve taktik kapasitenin devamlı olarak sergilendiği bir spordur. Basketbolcular, müsabaka süresince farklı fiziksel ve fizyolojik talepleri karşılamak ve müsabakanın gereği olan teknik becerileri uygulamaktadırlar. Bu araştırmada, 2020-2021 Amerikan Ulusal Basketbol Ligi (NBA) normal sezonunda mücadele eden oyuncuların müsabaka esnasındaki kat ettikleri ortalama mesafe, hücum ve savunmada kat ettikleri ortalama mesafe ve müsabakadaki ortalama hız değerleri ile ortalama sayı, atış yüzdesi, üç sayılık atış yüzdesi, serbest atış yüzdesi ve top kaybı istatistik kategorileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma kapsamındaki oyuncuların müsabaka sırasında kat ettikleri mesafenin yanı sıra hücum ve savunmada kat ettikleri mesafe ve müsabakadaki ortalama hızları ile oyun içi istatistikleri NBA resmi istatistik platformu www.nba.com/stats internet sitesinden elde edilmiştir. Araştırmada 123 oyuncuya ait istatistiksel veriler arasındaki ilişki Spearman korelasyon testi uygulanarak analiz edilmiştir. Yapılan araştırmalarda, müsabaka içinde kat edilen mesafenin artmasıyla sayı ve şut yüzdesi rakamlarının azaldığı saptanmıştır. Hücumda kat edilen mesafe ile üç sayılık atış ve serbest atış yüzdeleri pozitif bir korelasyon gösterirken müsabaka esnasındaki hızın artmasının top kaybı rakamlarını arttırabileceği saptanmıştır. NBA'de müsabakanın getirmiş olduğu yorgunluk ile birlikte atılan sayı ve şut yüzdesi azalmakta; hücumda kat edilen mesafenin artması ise üç sayı ve serbest atış yüzdelerini arttırmaktadır. Gelecekteki araştırmalarda basketbolcuların fizyolojik kapasiteleri ile sezon istatistikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanabilir.

Öz:Yüksek şiddetli interval antrenmanlar (HIIT) zaman açısından ekonomik olması ve kısa zamanda yüksek performans artışı elde edilmesi sebebiyle son dönemlerde popüler bir antrenman metodu haline gelmiştir. Ayrıca HIIT sportif performans artışının yanı sıra genel sağlığı iyileştirici etkileri nedeniyle de antrenman programlarında sıklıkla tercih edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, sporda önemli bir antrenman yöntemi olan HIIT'in aerobik dayanıklılık ve vücut yağ yakımı üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu nedenle HIIT'in sporcu, sedanter, aşırı kilolu ve obez bireyler üzerinde vücut yağ yakımına ve aerobik dayanıklılığa kronik etkilerini inceleyen 15 adet çalışma derlenmiştir. Konuyla ilgili çalışmalar Web of Science, Scopus, PubMed ve ULAKBİM elektronik veri tabanlarında taranmıştır. Mevcut derleme için incelenen çalışmalarda katılımcıların yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, sporcu veya sedanter olmaları ve fiziksel aktivite düzeyleri ile ilgili bir sınır gözetilmemiştir. Sonuç olarak HIIT etki mekanizması sayesinde hem fiziksel çalışma kapasitesini geliştirmekte hem de vücut yağ yakımını hızlandırmaktadır. İncelenen çalışmalar HIIT'in vücut yağ yakım hızında artış, vücut yağ kütlesinde azalma ve aerobik dayanıklılığı geliştirmek için oldukça etkili bir yöntem olarak kullanılmasını desteklemektedir. HIIT antrenmanlarının kısa zamanda aerobik dayanıklılığı geliştirmesi ve vücut yağ yakımını hızlandırmasından dolayı, bu parametreler üzerinde etkili olduğu açıkça gözlemlenmektedir.