No abstract

ÖzBu çalışmada, atıcıların başarılı atış yapmalarının sağlanması ve müsabakalardaki puanlarının arttırılmasına yönelik iki farklı deneyden elde edilen sonuçların atış başarısı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Amaç, atıcıların sahip olduğu özelliklere göre atışa olan elverişliliklerinin yapılan bu testler ile belirlenmesidir. İlk deney, Auto Scoring Mirror Tracer ekipmanıyla yapılmıştır. Bu deney tek el ile yapılan ve atıcının bir hedefi aynadaki yansımasından görerek çizmeye çalıştığı bir deneydir. İkinci deney, Two Arm Coordination Test ekipmanıyla düzenlenmiştir. Bu deneyde ise atıcı iki el ile koordineli bir şekilde hedefi direkt olarak görerek çizmeye çalışmıştır. Uygulanan bu iki deneydeki amaç testi en kısa sürede ve en az hata ile tamamlamaktır. Yapılan iki deney 55 farklı atıcıya uygulanmış ve deneyi tamamlama süreleri ile hata sayıları kayıt altına alınmıştır. Deneyi tamamlayan kişilere her deney sonrası farklı kategorilerde atış yaptırılmış ve yaptıkları atış kayıtları not edilmiştir. Bu çalışmada deneyleri en az hatayla ve en kısa sürede tamamlayan atıcıların, silahlarını hedeflerinde daha başarılı bir şekilde sabit tutacağı ve diğer atıcı rakiplerine göre daha başarılı atışlar yapacağı düşünülmüştür. Bu düşüncenin ortaya konması için deneylerden elde edilen sonuçlar ile atıcıların atış başarıları arasındaki ilişki lojistik regresyon analizi ile incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar ergonomik test skorları ile atış başarılarının doğru tahminlenebileceğini göstermiştir. Ergonomi testlerinin atış performanslarını artırmak için antrenman amaçlı yararlanılabileceği ayrıca atıcı seçiminde de bir değerlendirme kriteri olarak kullanılabileceği önerilmektedir.

ÖzErgonomi insanların anatomilerini, antropometrik ölçülerini, fiziksel kapasitelerini ve toleranslarını değerlendirip iş ortamında bulunan faktörleri inceleyerek insan, makine, ortam ilişkisini araştıran disiplinlerarası bilim dalıdır. Ergonomi, sanayi devriminin sonucu olarak 1950'li yıllarda önem kazanmaya başlamış ve meydana gelen savaşlar sonucunda askeri alana yönelmiştir. Zamanla gelişen ve değişen koşullarla birlikte önemi gittikçe artmış, askeri sistemlerin tasarlanmasında antropometrik ölçülerle fizyolojik, psikolojik ve çevresel verilerin oluşturduğu birçok faktör incelenerek askeri uygulamalarda kullanılmaya başlanmıştır. Askeri sistemlerle ilgili tasarımlarda titreşim, aydınlatma, sıcaklık, gürültü, zehirli gazlar gibi çevresel etkenleri azaltıcı çözümler önemli rol oynamaktadır. Çok sayıda personelin aynı yerde yaşayabilmesini zorunlu kılan savaş gemisi, helikopter, uçak ve denizaltı gibi araçlardan bir askerin kullandığı silah kabzası gibi küçük parçalara kadar tüm askeri teçhizat ergonomi açısından inceleme sahası olmakta ve özel çözümler geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Personelin verimli çalışabilmesi için ihtiyaç duyulan alanın antropometrik ölçülere göre tasarlanması gerekmekte ve yapılan bu ergonomik geliştirmeler ile orduların ve personelin savaş etkinliği arttırılarak operasyonlardan elde edilecek başarı oranının yükseltilmesi hedeflenmektedir. Tasarımcıların bu hedeflere ulaşabilmesi için araştırmacılar tarafından literatürde birçok çalışmanın yapıldığı görülmektedir. Bu çalışmada askeri ergonomi çalışmaları araştırılarak literatür incelemesi yapılmıştır. Amaç; günümüze kadar yapılan askeri alanlardaki ergonomi çalışmalarını inceleyerek problem sahalarını belirleyip bu alanda yeni çalışmalar yapacak araştırmacılar için literatürü özet halinde sınıflandırarak sunmak ve ileride yapılacak akademik çalışmalarda araştırmacılara yön göstermektir.