A multicriteria decision framework for the assessment of banks' capital needs

Abstract

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση επηρέασε σημαντικά την ευρωστία μεμονωμένων τραπεζών, καθώς και το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ και της Ευρώπης συνολικά. Με βάση τα αποτελέσματα διενεργηθέντων εποπτικών ασκήσεων (προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων, ελέγχων ποιότητας στοιχείων ενεργητικού) και αποφάσεων για την ανακεφαλαιοποίηση αδύναμων τραπεζών, η παρούσα διατριβή προτείνει την ανάπτυξη ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμεύσει στο μέλλον ως ένα αυτοματοποιημένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων, για τη συνεχή παρακολούθηση και τον έγκαιρο εντοπισμό αδύναμων τραπεζών, υποβοηθώντας με τον τρόπο αυτό τη λήψη εποπτικών αποφάσεων που σχετίζονται με τις ανάγκες κεφαλαιοποίησης τραπεζικών ιδρυμάτων. Ταυτόχρονα, οι επικεφαλής των τραπεζών θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το υπόδειγμα αυτό για να γνωρίζουν εκ των προτέρων εάν η τράπεζά τους αναπτύσσει ένα προφίλ που είναι κοντά σε αυτό που θα ενεργοποιούσε εποπτικές δράσεις.Στο πλαίσιο αυτό η προτεινόμενη προσέγγιση βασίζεται σε μια τεχνική από το χώρο της πολυκριτήριας ανάλυσης αποφάσεων, τη μέθοδο UTADIS (UTilitè Additive DIScriminantes), η οποία επιτρέπει την ανάπτυξη προσθετικών υποδειγμάτων για σκοπούς λήψης αποφάσεων και πρόβλεψης σε προβλήματα ταξινόμησης. Η προσθετική μορφή των υποδειγμάτων διευκολύνει την κατανόηση και ερμηνεία τους, κάτι που αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό για τη χρήση τους σε ένα κανονιστικό πλαίσιο.Για λόγους σύγκρισης, τα αποτελέσματα των υποδειγμάτων UTADIS που αναπτύχθηκαν αντιπαραβάλλονται με αντίστοιχα λογιστικής παλινδρόμησης, καθώς και με δύο ευρέως χρησιμοποιούμενα μέτρα, το SRISK και το Texas Ratio. Τέλος, η προτεινόμενη προσέγγιση βασίζεται σε μια διατύπωση γραμμικού προγραμματισμού για την προσαρμογή του υποδείγματος, η οποία παρέχει ευελιξία στον υπεύθυνο λήψης αποφάσεων – εν προκειμένου τις εποπτικές αρχές των τραπεζών – να βαθμονομήσει το υπόδειγμα έτσι ώστε να περιγράφει όσο το δυνατόν ακριβέστερα όχι μόνο τα χαρακτηριστικά των δεδομένων, αλλά και τις γνώσεις και την τεχνογνωσία τους.Χρησιμοποιώντας ένα δείγμα 76 μεγάλων αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών και ένα σύνολο 22 κριτηρίων που καλύπτουν διαφορετικές διαστάσεις που σχετίζονται με: (α) παράγοντες κινδύνου σε επίπεδο τράπεζας, (β) μικροοικονομικά κριτήρια σε επίπεδο τράπεζας, και (γ) συγκεντρωτικές συνθήκες τραπεζικής και χρηματοπιστωτικής αγοράς, αναπτύξαμε διάφορα υποδείγματα πολλαπλών χαρακτηριστικών για τη διάκριση μεταξύ τραπεζών με κεφαλαιακές ανάγκες και καλά κεφαλαιοποιημένων. Αυτό μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο υποστήριξης αποφάσεων που καταγράφει τις ευπάθειες τόσο από μικροπροληπτική όσο και από μακροπροληπτική σκοπιά.Η διατριβή είναι οργανωμένη σε οκτώ κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο είναι η εισαγωγή. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται το κανονιστικό πλαίσιο των εποπτικών ασκήσεων τραπεζών στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφονται οι επιπτώσεις της ελληνικής χρηματοπιστωτικής κρίσης στις εγχώριες τράπεζες. Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. Στο πέμπτο και το έκτο κεφάλαιο αναπτύσσεται το εμπειρικό και το μεθοδολογικό πλαίσιο της ερευνάς μας. Στο έβδομο κεφάλαιο παρατίθενται τα αποτελέσματα της ανάλυσης. Τέλος, το όγδοο κεφάλαιο παραθέτει τα συμπεράσματα της διατριβής και ορισμένες κατευθύνσεις για μελλοντική έρευνα.