Analysis of Transportation Activities Performance in the Balance of Payments With Critic-Aras and Waspas Methods: The Case of Türki̇ye

Abstract

Ödemeler dengesi, bir ülkenin dünyanın geri kalan ülkeleri ile olan mali işlemlerini kaydeden, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik performansını etkileyen sistematik ve istatistiksel tablolar olarak tanımlanmaktadır. Dünya ekonomisinin gelişimini etkileyen temel unsurların başında uluslararası arenada mal ve hizmet alışverişinin aksamadan sürdürülebilmesi için taşımacılık faaliyetleri oldukça önemli bir konumdadır. Bu çalışmada Türkiye’nin 2012-2021 yılları arasındaki ödemeler dengesi’nde taşımacılık faaliyetlerine ait gelir ve gider kalemlerinin yıllara göre performansları Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden CRITIC, ARAS ve WASPAS Teknikleri ile analiz edilmiştir. CRITIC Analizi sonucunda Türkiye’nin ödemeler dengesi’nde taşımacılık faaliyetlerinin performanslarının ölçülmesinde en fazla önem derecesine sahip kriter yolcu taşımacılığı giderleri (0,2167) kriteri iken en az öneme sahip kriter ise navlun (yük taşımacılığı) geliri (0,1328) kriteri olarak belirlenmiştir. ARAS ve WASPAS Analizleri sonucunda Türkiye’nin ödemeler dengesi’nde taşımacılık faaliyetlerinin 10 yıllık performans sıralamasında en yüksek performansa sahip yıl 2013 iken en düşük performansa sahip yıl ise 2012 olarak tespit edilmiştir.