“Çocuk yaşta evlilik” ya da “çocuk gelin” olgusuna psikososyal bir bakış

Abstract

Modern hukuk sistemleri her ne kadar 18 yaş öncesi evlilikleri suç olarak kabul etse de dünya genelinde çocuk evliliklerin olduğu görülmektedir. Bu olgunun sadece belirli bölgelerde değil dünya genelinde yaygın oluşu, çocuk evliliklerin kültürel bir olgu olduğu iddiasını çürütmektedir. Çocuğun beden bütünlüğü ve psikolojik sağlığı üzerinde olumsuz etkilere ve hatta kalıcı hasarlara yol açan çocuk yaşta evlilikler, üzerinde çokça çalışılması gereken bir konudur. Bu maksatla çalışmada "çocuk gelin" olarak da adlandırılan bu olgu incelemeye alınmış, çocuk yaşta evliliğin ne olduğu, bu olgunun ortaya çıkma sebepleri değerlendirilmiştir. Çalışmada toplumun çocuk yaşta evlilikler hakkında yaklaşımı ve bilinç düzeyi tartışılarak, toplumsal farkındalığın arttırılmasına dikkat çekilmiştir. Bu noktada medyanın rolü ve çocuk evlilikleri hakkında yapılan haberleri ele alış ve aktarış biçimi incelenmiştir. Toplumun değer yargıları ve farkındalık düzeyinin yükselmesi ve şekillenmesi noktasında çok önemli bir güce sahip olan yayın organlarının çocuk yaşta evlilikler ile ilgili dikkat etmesi gereken noktalar vurgulanmıştır. Bu derleme çalışmasının çocuk gelin olgusu konusunda önleyici çalışmalar için bir kaynak niteliğinde olması hedeflenmiştir.

çocuk yaşta erken ve zorla yapılan evlilikler

“…9 Kırsal kesimlerde daha fazla görülmesinin nedeni çocuğun yaşadığı alandan başka bir yaşam alanı hakkında bilgisi olmaması ve erken yaşta yapılan evliliğin normal olarak karşılanmasıdır. 11 Kız çocukları bazen ailesi ile yaşadığı maddi zorluklardan ve çocuk yaşta yapmak zorunda olduğu iş yükünden yalnızca evlenerek kurtulabileceğini düşünmektedirler. Bir başka anlatımla, kız çocukları daha rahat ve zengin bir yaşam nedeniyle bu evlilikleri istemektedir.…”

“…Bu duruma örnek olarak kız çocuklarının tecavüze uğraması sonucunda tecavüze uğradığı kişi veya herhangi bir kişiyle evlendirilmeye zorlanması verilebilir. 11 Toplumda var olan cinsiyet eşitsizliğinin yarattığı sonuca göre kız çocuklarının çocukken evlenmesi normal karşılanmaktadır. 15 Bazı aileler erken yaşta yapılan evliliklerle erkeğe boyun eğmenin ve yeni aileye uyumun daha kolay sağlanacağına inanmaktadır.…”