Đánh Giá Thực Trạng Sử Dụng Phân Bón Cho Cây Cao Su Kinh Doanh Ở Tỉnh Quảng Trị

Abstract

Tóm tắt: Tỉnh Quảng Trị hiện có trên 20.000 ha cây cao su, trong đó diện tích cao su kinh doanh là 9.000 ha. Mỗi năm trên địa bàn tỉnh sử dụng khoảng 10.000 tấn phân vô cơ và hàng chục nghìn tấn phân hữu cơ cho cây cao su. Tuy nhiên, kết quả điều tra bằng phương pháp RRA tại 105 hộ dân thuộc 3 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh và Cam Lộ cho thấy việc sử dụng phân bón cho cây cao su trên địa bàn còn chưa hợp lý, thiếu cơ sở, hiệu quả thấp. Các hộ bón phân có sự khác nhau giữa các huyện, đa số (90 % số hộ) bón không đúng khuyến cáo của các nhà khoa học và quy trình kỹ thuật của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam. Lượng phân bón biến động rất lớn, có những hộ không sử dụng phân bón nhưng một số hộ sử dụng quá nhiều phân bón (có hộ sử dụng đến 184 kg N, 96 kg P2O5, 120 kg KCl/ha, 10 tấn phân chuồng, tức là gấp đôi so với quy trình). Chỉ rất ít hộ (10 % số hộ) bón gần với tỷ lệ khuyến cáo theo quy trình (1:0,44:1), còn lại bón phân không theo tỷ lệ hợp lý, dẫn đến tương quan giữa lượng phân bón với năng suất yếu, gây lãng phí. Kết quả tổng hợp từ phân tích 90 mẫu đất, mẫu lá trên các vườn cao su tiểu điền cho thấy tương quan dinh dưỡng giữa các nguyên tố khoáng trong lá với năng suất chặt nên cho phép sử dụng hàm lượng các nguyên tố khoáng trong lá để chẩn đoán dinh dưỡng và đưa ra liều lượng phân bón thích hợp. Từ khoá: phân bón, cao su kinh doanh, năng suất cao su, dinh dưỡng lá 1 Đặt vấn đề Là một tỉnh thuộc vùng duyên hải miền Trung, Quảng Trị có tổng diện tích tự nhiên 4.740 km 2 với điều kiện tự nhiên tương đối thuận lợi cho việc phát triển cây cao su. Diện tích cao su hiện có trên địa bàn tỉnh là 20.000 ha, trong đó diện tích cao su đại điền là 5.100 ha, tiểu điền là 14.900 ha; diện tích cao su đã đưa vào kinh doanh là 9.000 ha; sản lượng ước đạt 13.000 tấn (năng suất bình quân ước đạt 1,45 tấn/ha/năm). Để duy trì vườn cây và ổn định năng suất, mỗi năm trên địa bàn tỉnh sử dụng khoảng 10.000 tấn phân vô cơ và hàng chục nghìn tấn phân hữu cơ để bón cho cây cao su. Tuy nhiên, những dẫn liệu cơ bản về loại phân bón, liều lượng, tỷ lệ phân bón, mối liên hệ giữa phân bón và năng suất của cây cao su trên các loại đất chủ yếu tại Quảng Trị hiện chưa được nghiên cứu, đặc biệt là với cao su tiểu điền, dẫn đến việc sử dụng phân bón đang mang tính tự phát, thiếu cơ sở, hiệu quả chưa cao.