Dünya genelinde 1990 ile 2010 yılları arasında fazla kiloluluk ve obezite prevalansının %2.5 oranında arttığı raporlanmıştır (3).Hipertansiyon (HT) ise bütün dünyada prevalans ve insidansı giderek artmakta olan diğer önemli bir sağlık sorunudur. Hipertansiyon ile birlikte eşlik eden komorbiditeler artmakta ve bütün dünyada erken ölümlere ve kardiyovasküler ve serebrovasküler sistem hastalıklarına yol açmaktadır (4).Çocukluk yaş grubunda HT prevalansının bütün dünyada global olarak arttığı bildirilmekle birlikte bu oranı dünya genelinde
GİRİŞGelişmekte olan ülkelerden alınan sosyoekonomik ve demografik veriler, halen devam eden beslenme yetersizliği ve malnütrisyon sorunlarına rağmen obezite sıklığında bir artışın olduğunu düşündürmektedir (1). Gelişmekte olan ülkelerde son on yılda obezite prevalansı %2.3'ten, %19.6'a kadar artmıştır. Orta Doğu, Çin ve Pasifik Adaları'nda üç kat artış bildirilmiştir. Obezite sadece yüksek sosyoekonomik sınıfın değil, düşük sosyoekonomik sınıfın da önemli sorunu haline gelmiştir (2).
ÖzETHipertansiyon, çağımızın önemli mortalite ve morbidite yaratan sorunlarının başında gelmektedir. Obezite, genetik faktör-ler zemininde çevresel etki ile artmaktadır. Çocukluk çağında esansiyel hipertansiyon, obezitedeki global artış nedeniyle belirgin artış göstermektedir. Obezite ve hipertansiyonun birlikteliği ise çalışmalarda kanıtlanmıştır. Obez hastalardaki hipertansiyon nedenleri ise birden fazla faktöre bağlı olarak bulunmuştur. Obez hastalarda eşlik eden hiperinsülinemi ve insülin direncinin; hiperleptinineminin; böbrekte eşlik eden yapısal ve fonksiyonel değişikliklerin; inflamasyon ve oksidatif stresin; endotel disfonksiyonunun; santral sinir sistemi aktivasyonunun; eşlik edebilen obstrüktif uyku apnesinin; fruktoz içeren gıda tüketimindeki artışının; ürik asit yüksekliğinin ve nitrik oksit mekanizmasındaki değişikliklerin, hipertansiyon patofizyolojisinde önemli rol aldığı bilinmektedir. Patofizyolojide yer alan mekanizmalar hastaların tedavi ve izleminde önemli ipuçlarını oluşturmaktadır. Obez çocuklar, önlem alınmaz ise erişkin hayatlarında hipertansiyon, kardiyovasküler sistem hastalıkları ve serebrovasküler sistem hastalıkları ve bu durumların birlikte getirdiği morbidite ve mortalite riski ile karşı karşıya olacaklardır.
Anahtar Sözcükler: Çocuk, Hipertansiyon, Obezite
ABSTRAcTHypertension is one of the major and predisposing causes of morbidity and mortality of our age. Obesity is increasing due to the effect of environmental factors on a genetic basis. Essential hypertension is increasing day by day in childhood, a result of the prominent increase in childhood obesity. It is well known that obesity and hypertension are strongly related. The mechanism of hypertension in obesity has been found to be multifactorial. The major mechanisms involved in hypertension are hyperinsulinemia and insulin resistance; hyperleptinemia; functional and structural changes of the kidneys; inflammation and oxidative stress; endothelial dysfunction; overactivation of the central nervous system; obstru...