ÖzetDünya'da süt üretiminin teknik ve ekonomik açıdan sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için işletmelere yönelik etkinlik analizleri önem taşımaktadır. Nitekim son dönemde Türkiye'de de farklı bölgelerde süt sığırcılığında işletmelerin performanslarının belirlenmesine yönelik araştırmalar dikkat çekmektedir. Bu çalışmada Aydın ilinde faaliyette bulunan süt sığırcılığı işletmelerinin etkinlik seviyelerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Tüm işletmelerde olduğu gibi tarım işletmelerinde de işletme performansının belirlenmesi giderek önem taşır hale gelmiştir. İşletme performansının ölçülmesinde en sık kullanılan yöntem işletmelerin etkinlik seviyelerinin belirlenmesidir. Bu çalışmada Aydın İlinde faaliyette bulunan süt sığırcılığı işletmelerinin etkinlik düzeyleri Veri Zarflama Analizi ile belirlenmiştir. Analiz bir çıktı ve beş girdi ile çıktı odaklı olarak, ölçeğe göre değişken getiri ve ölçeğe göre sabit getiri varsayımları altında çalışan modellerle yapılmıştır. İşletmelerin ölçek etkinlikleri de ayrıca hesaplanmıştır. Çıktı olarak süt üretim miktarı, girdi olarak ise sağmal inek sayısı, yem masrafı, işgücü kullanımı, veteriner-ilaç masrafları ve diğer masraflar alınmıştır. Girdi ve çıktı optimizasyonu için işletmelere ait ortalama iyileştirme oranları belirlenmiştir. İşletmelerin ortalama etkinlik değerleri ölçeğe göre değişken getiri, ölçeğe göre sabit getiri ve ölçek etkinliği modellerine göre sırası ile %82, %77 ve %95 olarak belirlenmiştir. Ele alınan işletmelerin yarısının ölçeğe göre azalan getiri altında çalıştıkları gözlemlenmiştir. İşletmelerin hayvan sayılarını %0.7, yem masraflarını %2, işgücü kullanımını %16, veterinerilaç masraflarını %11, diğer masraflarını %7 azaltabilecekleri sonucuna varılmıştır. İşletmelerin ölçek etkinliklerinin üst seviyede olması, ölçeklerinin değiştirilmesi halinde etkinliklerinin azalacağını göstermektedir. Üreticinin eğitim durumu ve işletmede yem bitkileri üretiminin yapılmasının etkinliği pozitif, yabancı işgücü çalıştırmanın ise negatif yönlü etkilediği de araştırmanın ilgi çekici bir diğer sonucudur. Anahtar Kelimeler: Etkinlik, Etkinlik Faktörleri, Süt Sığırcılığı, Truncated Regresyon, Veri Zarflama Analizi.
Performance Level Determination of Dairy Farms Usıng Dea AbstractIn terms of technical and economic sustainability of milk production in the world, efficiency analysis for dairy farms is important. Indeed, recent researchs about determining the performace of dairy farms in different regions in Turkey are attracted attention. In this study we determined the efficiency levels of dairy farms in Aydın province. The determination of firm performance for agricultural firms has become increasingly important as in all firms. The most commonly used method for measuring the performance of a firm is to determine the level of efficiency. In this study, efficiency levels of dairy farms in Aydın were determined by data envelopment analysis. Analysis were made as output oriented with an output and five inputs, according to variable returns to scale and constant returns to sc...
