Eri̇l Trafi̇k Kültürü İçeri̇si̇nde Kadin Sürücüleri̇n Konumu: Haber Anali̇zi̇

Abstract

ÖZToplumsal cinsiyete bağlı olarak gelişen kültür, günlük yaşamın pek çok alanına sirayet etmektedir. Bu alanlardan bir tanesi de kent mekanının büyük bir bölümünü kaplayan trafiktir. Trafik kuralları farklı kültürlerde benzer olsa da sürücüler tarafından gerçekleştirilen roller, davranışlar ve uygulamalar kültürden kültüre farklılaşmaktadır. Türkiye'de sürücü olarak trafikte var olmak genellikle erkeklere tanımlıyken, sürücü ifadesinin yalnız başına kullanımı genellikle erkek cinsiyetine işaret etmektedir. Son yıllarda kadın sürücülerin sayısındaki artış ile trafikte sürücü olarak kadınların var oluş biçimi normalleştirilmiştir. Ancak bu duruma rağmen trafik kültürü hala eril bir alan olma özelliğini korumaktadır. Trafikteki erilliği ifade etmenin bir yansıması olan kadın sürücü ifadesi gerek günlük konuşma dilinde gerekse haber metinlerinde kullanılmaktadır. Bu makale ile sürücü ve kadın sürücü ifadesini içeren 10 adet haberin metin dili, içerik analizi yöntemi ile incelenerek trafikteki kadın sürücüler ile ilgili kalıp yargıların ve stereotiplerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Yapılan içerik analizi değerlendirmesine göre incelenen trafik haberlerinde toplumsal cinsiyete duyarlı dil kullanımının yaygın olmadığı görülmektedir. Genellikle cinsiyeti kadın olan sürücüler "kadın sürücü" olarak nitelendirilirken belirli stereotipler üzerinden etiketlenmektedir.