Erosion Risk Analysis in Yuvacık Dam Basın

Abstract

Bu çalışmaya konu olan Yuvacık Barajı Havzası, Türkiye’nin kuzeybatısında Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara Bölümü içerisinde yer almaktadır. Kocaeli (İzmit) ilinin ana su kaynaklarından biri olan Yuvacık Barajı Havzası’nda erozyon riskinin ve dağılışının belirlenmesi ile yıllık toplam toprak kaybının tespit edilmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu kapsamda, günümüzde erozyon çalışmalarında sıklıkla kullanılan bir yöntem olan Düzenlenmiş Evrensel Toprak Kaybı Denklemi (RUSLE) tercih edilmiştir. Çalışmada altlık veri olarak 1/25.000 ölçekli topoğrafya paftaları ve sayısal toprak haritaları kullanılmıştır. Sahaya ait yağış ve arazi kullanım verileri ile havzanın farklı noktalarından alınan toprak örnekleri, kullanılan diğer veri setlerini oluşturmaktadır. Yöntem çerçevesinde üretilen haritalar ve yapılan analizler sonucunda sahanın erozyon risk sınıfları ve yıllık toplam toprak kaybı miktarı hesaplanmıştır. Analizler sonucunda altı farklı erozyon risk sınıfı hesaplanmıştır. Sahanın büyük bir bölümünün (% 67,80) çok hafif ve hafif erozyon risk sınıfları içerisinde kaldığı belirlenmiştir. Sahanın geri kalan kesiminin ise “orta derece” ve “çok yüksek” erozyon risk sınıfları içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir. Havzadaki yıllık toplam toprak kaybı ise 405.121 ton olarak hesaplanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre sahada erozyon riski çok yüksek değildir. Mevcut durumun devam etmesi için sahadaki orman örtüsünün korunması ve arazi tahribatının önlenmesi gerekmektedir. Bunun sağlanamaması halinde erozyonla birlikte gelen fazla sediment yükü ile Yuvacık Baraj Gölü’nün ölü hacmini hızla dolduracak, aktif hacim de küçülmeye başlayacaktır. Aktif hacmi ekonomik ömründen önce dolmaya başlayan barajlar görece kısa bir sürede yapım amacı açısından kullanım dışı kalmaktadır. Barajın kullanım ömrünün kısalması ise ekonomik kayıplara neden olacaktır.

Erosion Risk Analysis in Unlendi Dam Basin

“…Since experimental forecasting models can be applied more quickly and easily on a river basin basis [11,12], they are used to predict water erosion and soil losses or sediment load. Universal Soil Loss Equations (USLE) [10,11,13], which is the basis of Universal Soil Loss Equations, and its modified form MUSLE [11,14,15,16,17] and its revised version RUSLE [2,3,5,11,[14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25] are models that are widely used in the world and in Türkiye. Among these models, RUSLE and MUSLE are more preferred because they use less data in the calculations [26].…”