Forecasting Container and Cargo Handling Volumes in Turkey's Ports With Narx Neural Networks Model

KILINÇ, Gamze; Karaatlı, Meltem; Ömürbek, Nuri

doi:10.51551/verimlilik.896525

Cited by 2 publications

(1 citation statement)

References 43 publications

Supporting

Mentioning

Contrasting

Order By: Relevance

“…2019, 2020 ve 2021 yılları için elma üretim miktarı öngörüsünde bulunulmuştur. Sonuç olarak, YSA NARX Modelinin elma üretim miktarı öngörüsünde kullanılabileceğini gösterilmiştir (Yıldırım ve Karaatlı, 2022).…”

Section: Literatür Araştırmasıunclassified

Yapay Si̇ni̇r Ağlari Narx İle Türki̇ye Findik Üreti̇m Mi̇ktari Tahmi̇ni̇

BAYYURT

Kocakoç

2023

Giresun Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

Fındık, dünyada üretimi yaygın olan sert kabuklu meyvelerin başında gelmektedir. Türkiye, sahip olduğu toprak ve iklim koşulları açısından oldukça yüksek tarımsal potansiyele sahiptir. Ülkemiz, fındık üretiminde dünyada önemli bir paya sahiptir ve bu sayede lider konumdadır. Bu liderlik sayesinde ülkemiz dünya fındık piyasasında oldukça önemli bir konumda yer almakta ve pazarı etkileyebilecek kadar büyük bir gücü elinde tutmaktadır. Özellikle ülkemiz için önemi büyük olan ve dünya piyasasında söz sahibi olduğumuz fındık ürününün üretim tahmini birçok açıdan önem arz etmektedir. Çalışmada zaman serisi modellemede yaygın olarak kullanılan NARX (Doğrusal Olmayan Otoregresif Dışsal Girdili Model) modeli kullanılarak fındık üretim miktarı tahmini yapılmıştır. Bu amaçla, Türkiye fındık üretim miktarı bağımlı değişken olarak alınmıştır. Fındıktan sonra üretimi ülkemizde en çok yapılan sert kabuklu meyve olduğu için, ceviz ikame ürün olarak seçilmiştir. Bağımsız değişken olarak ise ceviz basit fiyat endeksi, fındık basit fiyat endeksi, meyve veren yaşta ağaç sayısı, sıcaklık ve yağış alınmıştır. Analiz 1991-2021 yıllarını kapsamaktadır. Çalışmada kullanılan veriler, TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), FAO (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) ve Meteoroloji Genel Müdürlüğünden temin edilmiştir. Çalışmada MATLAB programı kullanılmıştır. Birçok deneme sonucunda optimal NARX Modeli, gizli katmanda 10 adet nörona ve 4 gecikme uzunluğuna sahip model olarak belirlenmiştir. Sonuçlar YSA NARX modelinin fındık üretimi tahmininde başarılı sonuçlar ürettiğini göstermiştir.

show abstract

Section: Literatür Araştırmasıunclassified

Yapay Si̇ni̇r Ağlari Narx İle Türki̇ye Findik Üreti̇m Mi̇ktari Tahmi̇ni̇

BAYYURT

Kocakoç

2023

Giresun Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

show abstract

Klasik Zaman Serisi Yöntemleri ile Konteyner Elleçleme Tahmini

AKKAN

Çalişir

2022

Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences

View full text Add to dashboard Cite

Küresel rekabet ortamında ticaret hacmindeki artış ülkelerin ekonomik girdilerinin en önemli unsurlarını oluşturmaktadır. Ulusal ya da uluslararası ticarette rakiplerden öne çıkmanın farklı birçok yolu olsa bile asıl avantajı, sunulan lojistik hizmet ve kalitesi sağlamaktadır. Özellikle son yıllarda hızlı bir şekilde büyüyen denizyolu taşımacılığı ile yük taşıma türleri arasında, en etkin bir şekilde gelişim sağlayan tür konteyner taşımacılığıdır. Bu çalışmada Türkiye’deki bütün limanlarda gerçekleşen ortalama konteyner elleçleme miktarının öngörüsü amaçlanmıştır. Konteyner elleçleme hacimlerinin öngörüsü, konteyner akışındaki planlamanın yapılmasını sağlayacak ve böylece hem liman işletmelerin hizmet kalitesinin iyileştirilmesine katkı hem de ülkemizin küresel rekabette avantajlı duruma geçmesine fikir oluşturacaktır. Bu amaç için, ilgili Bakanlığa ait internet sitesinden Türkiye’deki limanlarda Ocak 2004-Aralık 2021 dönemine ait aylık gerçekleşen toplam konteyner elleçleme miktarına ait verilerden faydalanılmıştır. Öncelikle elimizdeki zaman serisi incelenmiş olup zaman serisinin yapısına uygun olarak Mevsimsel Naive, Holt-Winters Toplamsal, Holt-Winters Çarpımsal, ETS ve SARIMA yöntemleri ile ilgili zaman serisinin analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, ilgili zaman serisinin analizinde en iyi test kümesi sonucuna sahip olan model hata kareler ortalaması ve ortalama mutlak yüzdelik hata kriterleri ile tespit edilmiştir. Sonuç olarak, analiz aşamasında kullanılan yöntemler arasında en uygun yöntemin SARIMA yöntemi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Türkiye’deki tüm limanlara ait 2022 yılına ait ortalama konteyner elleçleme öngörü değerleri %95 alt ve üst güven sınırı ile tespit edilmiştir.

show abstract

Forecasting Container and Cargo Handling Volumes in Turkey's Ports With Narx Neural Networks Model

Cited by 2 publications

References 43 publications

Yapay Si̇ni̇r Ağlari Narx İle Türki̇ye Findik Üreti̇m Mi̇ktari Tahmi̇ni̇

Yapay Si̇ni̇r Ağlari Narx İle Türki̇ye Findik Üreti̇m Mi̇ktari Tahmi̇ni̇

Klasik Zaman Serisi Yöntemleri ile Konteyner Elleçleme Tahmini

Contact Info

Product

Resources

About