ÖzÖnleyici ve etkin bir ceza-güvenlik aygıtı oluşturma kaygısı güden Türkiye suç çalışmaları, sosyo-ekonomik suçlu profilleme vasıtasıyla idari bir kriminoloji (administrative criminology) görünümü sergilemektedir. Suç görüngüsünün oluşum koşullarını anlama ve açıklama gayretini epey mesafeleyen idari kriminoloji, suç sorunsalını istatistiksel hesaplamaya, ceza ve kontrol tekniklerinin rasyonel-etkin kullanımına indirgemektedir. Bu yazı, Türkiye'de suçun akademik bağlamda sosyal kavranışına kültürel bir perspektif getirmeyi amaçlamaktadır. Anglo-Amerikan literatürde kültürel kriminoloji (cultural criminology) yirmi yılı aşkın süredir telaffuz edilmekte; suçun sadece sosyal bir inşa olduğu kavrayışının ötesine geçerek etnik, sınıfsal, ırksal ve cinsiyete dayalı yukarıdan aşağı ve aşağıdan yukarı sürekli müzakere edilen ve yeniden-kurulan bir görüngü olduğunu savlamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye'de kültürel kriminolojinin anlık ve akışkan etnografi gibi iki aracının yöntemsel kullanışlılığı ileri sürülecektir. Türkiye'de suçun kültürel ve duygulanımsal tüm boyutlarını yakalamak adına kültürel kriminoloji önemli bir yöntemsel imkan sunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Suç, idari kriminoloji, kültürel kriminoloji, anlık etnografi, akışkan etnografi.
AbstractMuch of criminology in Turkey tends to display an administrative criminological character due to the overwhelming concern of having an effective, deterrent punitive-security apparatus, by way of socio-economic offender profiling. However, administrative criminology reduces the problematic of crime to a mere statistical calculation and the rational-effective use of punishment and control techniques, distancing itself away from the understanding and explaining of crime as a social phenomenon. This article brings cultural criminology to the academic understanding of crime in Turkey. For more than two decades in the Anglo-American criminological literature, cultural criminology argues that crime is an upwardly and downwardly reconstituted, negotiated and socially constructed phenomenon based on race, gender and class. This paper thus suggests the methodical usefulness of cultural criminology's instant and liquid ethnographies in Turkey. Cultural criminology presents a viable methodological track to grasp the cultural and affective dimensions of crime.