Hem İşletmeci Hem de Kullanıcı Açısından Kent İçi Otobüs Hatlarının Performanslarının Değerlendirilmesi

Abstract

Her gün gelişen ve değişen şehirlerimizde toplu taşımayı cazip hale getirebilmek adına toplu taşıma sistemlerini kullanan ve işleten işletmeciyi göz önünde bulundurarak değerlendirmek gerekmektedir. Bu değerlendirme sürecini ise hem işletmeci hem de kullanıcı bakış açısı dikkate alarak yapılmalıdır. Çünkü kullanıcı varış noktasına en kısa sürede ve en konforlu şekilde ulaşmayı beklerken işletmeci ise zarar etmeme veya belli bir kar oranı beklentisindedir. Bu çalışmanın amacı hem işletmeci hem kullanıcı bakış açılarıyla toplu taşıma hatlarının performanslarını değerlendirmektir. Erzurum ilinde hizmet veren 40 otobüs hattı için hem kullanıcı hem işletmeci açısından belirlenen 9 kriter (güzergâh uzunluğu, durak sayısı, araç sayısı, sefer sayısı, sefer aralığı, sefer süresi, günde toplam km, hizmet verilen süre, yolcu sayısı) belirlenmiştir. Çalışmada ÇKKV yöntemlerinden AHP yöntemi ile birbirleriyle kıyaslanıp kriter ağırlıkları hesaplanmıştır. Ayrıca çalışmada TOPSİS, COPRAS, WASPAS ve MOORA Önem Katsayısı Yaklaşımı olmak üzere dört farklı ÇKKV yöntemi kullanılarak toplu taşıma hatlarının performans sıralamaları hesaplanmıştır. ÇKKV yöntemlerinin çeşitliliği sayesinde hatların performansları hem birbirleriyle hem de yöntemler arasında karşılaştırılmıştır