Istraživanje Uticaja Sirovinskog Sastava I Načina Obrade Tkanina Na Njihova Antibakterijska Svojstva

Abstract

Originalni naučni rad U ovom radu je istraživan uticaj sirovinskog sastava i načina obrade tkanina vodenim ekstraktom biljaka Allium cepa L. i Juglans regia L. na stepen obojenja i antibakterijska svojstva. Za istraživanja su korištene dvije tkanine različitih sirovinskih sastava (100 % pamuk i 50% pamuk/50% poliester), istih konstrukcionih karakteristika i približno iste površinske mase. Bojenje tkanina ekstraktima biljaka rađeno je na dva načina koristeći metodu iscrpljenja kupatila, uz dodatak različitih močila (CH 3 COOH i KNaC 4 H 4 O 6 · 4H 2 O). Antibakterijska svojstva tkanina obrađenih navedenim vodenim ekstrakatima su testirana na bakterije Escherichia coli i Staphylococcus aureus koristeći metodu paralelnih linija (AATCC TM 147). Primjenjeni ekstrakti biljaka mogli bi naći primjenu u proizvodnji malih serija unikatnih ekološki prihvatljivih proizvoda. U isto vrijeme ovako oplemenjene tkanine pokazuju određena antimikrobna svojstva. Sa ekološke tačke gledišta ekstrakti biljaka, kao prirodni proizvodi, predstavljaju pogodnu zamjenu za hemijske boje.Ključne riječi: tkanine, bojenje, ekstrakti biljaka, antibakterijska svojstva UVODObradom tekstila ekstraktima biljaka u cilju obojenja i davanja određenih antimikrobnih svojstava, povećava se upotrebna vrijednost tekstila. Na ovaj način obrađen tekstil je ekološki prihvatljiv proizvod, koji se može koristiti za izradu odjeće i posteljine u bolnicama.Primjena prirodnih antimikrobnih sredstava na tekstilu datira još iz antičkih vremena kada su stari Egipćani koristili začine i biljke za konzerviranje zavoja za mumije. Prirodna antimikrobna sredstva su korišćena za spriječavanje rasta bakterija i buđi na tkaninama. Prvi antimikrobni tekstilni materijal, u modernoj istoriji, razvio je 1967. godine Lister (1). Spriječavanje razmnožavanja mikroorganizama na tekstilu je postalo sve važnije za potrošače i proizvođače tekstila, zbog čega poslednjih nekoliko godina stalno raste interesovanje za antimikrobnu završnu obradu tkanina (2).Zbog činjenice da biološki aktivne materije iz biljaka mogu usporiti ili spriječiti rast mikroorganizama raste interesovanje i za proučavanje njihove primjene u obradi tekstila (3,4).Razlozi povećanog interesovanja, poslednjih nekoliko godina, za antimikrobnu završnu obradu tekstila su:• Promocija zdravlja i fizički aktivnog načina života; • Povećanje svijesti o štetnom uticaju mikroorganizama na tekstilu, na zdravlje i miris čovjeka; • Veća upotreba materijala iz sintetičkih vlakana i njihovih mješavina za izradu proizvoda, kao što su košulje, čarape, bluze i donje rublje, koji imaju tendenciju da, zbog lošijeg transporta vlage u odnosu na prirodna vlakna, usljed znojenja povećaju vlažnost kože.Svuda u okruženju se nalazi na hiljade vrsta mikroorganizama, pa tako i na našoj odjeći i na našem tijelu. Mikroorganizmi i njihovi metabolički proizvodi, kao i proizvodi raspada njihovih ćelija, mogu dovesti do više problema odnosno štetnih promjena na tekstilu. Oni kod čovjeka izazivaju iritaciju, preosjetljivost, razne bolesti uzrokovane toksič...

The influence of mordant usage in dyeing of knitted fabrics with plant extracts on its degree of coloration

“…Sam proces bojenja je ekološki čista tehnologija i ekstrakti biljaka se dobijaju iz prirodno obnovljivih izvora [1]. Naše tijelo i odjeća su svakodnevno izloženi uticaju mnogih vrsta mikroorganizama.…”

The influence of plasma pretreatment on the structure and antimicrobial properties of knitted fabrics treated with herbal extracts

“…This dyeing process is an ecologically clean technology and plant extracts used for this process are obtained from natural renewable resources [1,2]. Using scientific and engineering knowledge in the field of surface treatment of materials enables the development of new textile materials with advanced properties, i.e.…”