Kaçindirma Tedavi̇si̇

Abstract

Psikoterapi bir öğrenme süreci olup, bireyin davranış bozukluk larının veya hafif uyum bozukluklarının psikolojik tekniklerle tedavisi dir. Davranış tedavilerinde psikoterapinin bir öğrenme süreci olması önem kazanmaktadır. Tüm davranış tedavilerinde, uyumsuz veya sap kın davranışı ortadan kaldırmak ve sonra, yerine uyumlu davranışı kazandırmak amaçtır. Kaçındırma TedavisiDavranış tedavilerinde sık kullanılan üç yöntem; düyarlılaştırma (sensitization), operant koşullama (operant conditioning) ve kaçındırma tedavisi (aversive therapy)'dir (Eysencl ve Beeck, 1971). Murray ve Jacobson'a (1971) göre, bu üç iyi bilinen davranışsal yöntem eski ve temel öğrenme kuramlarından türetilmişlerdir.Kaçındırma tedavisi veya bir başka deyişle itici uyarıcılarla tedavi, istenmeyen ama arzu veya hoşnutluk veren duygusal davranışı ketlemek için operasyonel olarak itici uyarıcıyı uygulamayı içerir (Wolpe, 1973). Ralph'e (1971) göre, istenmeyen davranış örüntüsü ile itici uyarımı bir leştirmek ve böylece davranış ile iticilik, hoşnutsuzluk arası bağ kurmak amaçlanır. Bu bağın gelişimini ise, hedef davranışın terk edilmesi izler.Laboratuvarda deneysel olarak kaçınma davranışı aşağıdaki işlem yollarıyla sağlanır: Hayvan tabanına elektrik verilebilen bir kafese yer leştirilir. Yiyecek, yiyecek kutusuna düşürülmekte ve hayvan ona kolayca ulaşıp yemektedir. Tekrarlar sonunda hayvan, yiyeceğin düşme sesiyle yiyecek kutusuna yaklaşma alışkanlığını kazanır. Otonomik tepkiler, örneğin salgılama, gastrik hareketlerin artması kutuya yaklaş maya eşlik eder. Bir gün hayvan yiyecek kutusuna yaklaşırken, kutunun tabanından ayaklarına şiddetli şok verilir. Şok, koşullu kutuya yaklaş ma davranışını ketler ve acı, kaygı, motor olarak geri çekilme durum-