Αντικείμενο της παρούσας διατριβής αποτελεί η ενασχόληση με τον τομέα των ηλεκτρονικών εικονικών κοινωνιών και ειδικότερα των εφαρμογών των πρακτόρων λογισμικού στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Με βάση το εύρος της βιβλιογραφίας, ερευνήθηκε η ιστορία των κοινωνιών αυτών, η ανάπτυξή τους, οι τεχνολογίες που τις απαρτίζουν, τα χαρακτηριστικά τους, οι τύποι τους καθώς και τα περιθώρια εξέλιξής τους. Έτσι συλλέχτηκε γενικότερη γνώση πάνω στην κατηγορία των ηλεκτρονικών πολυκαταστημάτων, έναν εξειδικευμένο κλάδο των εικονικών κοινωνιών. Εμβαθύνοντας, ερευνήθηκαν και αναπτύχθηκαν οι εφαρμογές των πρακτόρων λογισμικού στο ηλεκτρονικό εμπόριο και ειδικότερα στα ηλεκτρονικά πολυκαταστήματα. Οι εφαρμογές αυτές γενικεύονται σε τρεις βασικούς τομείς έρευνας:α) την οντολογία, που είναι η καρδιά ενός ηλεκτρονικού πολυκαταστήματος, β) την διαπραγμάτευση, με την οποία επιτυγχάνονται όλες οι διεργασίες αγοραπωλησίας και γ) τις συμβουλευτικές υπηρεσίες, οι οποίες απεικονίζουν την υποστηρικτική λειτουργικότητα του πολυκαταστήματος. Συνδυάζοντας τις τρεις προαναφερθείσες τεχνολογίες, προτείνεται μια γενικότερη αρχιτεκτονική στα ηλεκτρονικά πολυκαταστήματα με στόχο την ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων και των περιορισμών που υπάρχουν σε αυτές . Στη συνέχεια μελετήθηκε η ταξινόμηση των Kaplan & Sawhney , μια ταξινόμηση θεσμός για τα ηλεκτρονικά πολυκαταστήματα. Επισημάνθηκαν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ταξινόμησης αυτής όπως και η δυνατότητα υπέρβασής της μέσα από μια γενική αρχιτεκτονική με τη βοήθεια πρακτόρων λογισμικού. Εμβαθύνοντας στην αρχιτεκτονική αυτή ερευνήθηκαν τα τρία σημαντικότερα κομμάτια ενός ηλεκτρονικού πολυκαταστήματος. Στην περίπτωση της διαπραγμάτευσης σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε ένα νέο ανθρωποκεντρικό σύστημα, που κατόρθωσε να βάλει στο παιχνίδι της διαπραγμάτευσης και τον αγοραστή με δικαιώματα, τακτικές, θέματα και όρια τιμών. Στις συμβουλευτικές υπηρεσίες προτάθηκε ένα οικονομικά βιώσιμο πολυκατάστημα με τη βοήθεια ενός ευλύγιστου και ενεργού τμήματος υποστήριξης αποφάσεων. Το σύστημα αυτό παρακολουθεί τις ενέργειες του χρήστη και δίνει συμβουλές προσαρμοζόμενο στο περιβάλλον και στις απαιτήσεις του. Μέσω λοιπόν της συστηματικής ανάλυσης που πραγματοποιήθηκε με βάση το πλαίσιο που προτάθηκε και την προσέγγιση των διαφορετικών τμημάτων ενός πολυκαταστήματος, σχεδιάσθηκε και αναπτύχθηκε μια γενικότερη οντολογία προϊόντων που θα μπορεί να περιλάβει κάθε πιθανό προϊόν, κάθε πιθανό πωλητή και κάθε πιθανό αγοραστή. Χρησιμοποιώντας τεχνικές και ήδη υπάρχοντα στάνταρ ανάπτυξης λογισμικού προτάθηκε μια καινούρια μέθοδος ανάπτυξης οντολογιών και υλοποιήθηκε μια γενική οντολογία προϊόντων που υποστηρίζει διαπραγματεύσεις και υποστήριξη αποφάσεων υπερβαίνοντας την ταξινόμηση των Kaplan & Sawhney.