Öğretmenlerin Örgütsel Sessizlik ve Liderlik Stilleri Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Yapılan araştırmada ortaokul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerinin örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç çerçevesinde araştırmada yöntem olarak ilişkisel tarama modeli tercih edilmiştir. Araştırmanın evrenini, 2020-2021 eğitim öğretim yılında Gaziantep İli Şahinbey İlçesi’ndeki kamu ortaokullarında görev yapan toplam 12.423 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma örneklemini ise evrende yer alan 12.423 öğretmen arasından olasılığa dayalı örneklem türlerinden olan “Basit Seçkisiz Örnekleme” yöntemi ile belirlenen 382 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Okul Müdürleri Liderlik Stili Ölçeği”ve “Örgütsel Sessizlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sürecinde veri toplama araçları ile toplanan veriler betimsel ve çıkarımsal istatistiki yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırmada örgütsel sessizliğin alt boyutları ile dönüşümcü, sürdürümcü ve serbest bırakıcı liderlik arasında pozitif yönlü düşük düzeyde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin sergilemiş oldukları liderlik stilleri dönüşümcü liderlik alt boyutunda “Katılıyorum”, sürdürümcü liderlik alt boyutunda “Katılıyorum” ve serbest bırakıcı liderlik alt boyutunda “Kısmen Katılıyorum” düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlara ek olarak araştırmada öğretmenlerin örgütsel sessizlik algılarının “Okul Ortamı”, “Duygu”, “Yönetici”, “İzolasyon” ve örgütsel sessizlik ölçeğinin genel ortalaması açısından “Orta Düzeyde Katılıyorum”; “Sessizliğin Kaynağı” alt boyutunda ise “Katılıyorum” düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Bunlara ek olarak araştırmaya katılım gösteren öğretmenlerin cinsiyet, öğrenim durumu, müdürle çalışma süresi ve branş değişkenlerine göre sürdürümcü, dönüşümcü ve serbest bırakıcı liderlik algılarının anlamlı farklılık göstermediği, belirlenmiştir.

İlkokul ve Ortaokullarda Çalışan Öğretmenlerin Örgütsel Adalet ve Örgütsel Sessizlik Algıları Arasındaki İlişki

“…Bununla birlikte kadınlardaki adalet algısının erkeklere oranla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılan çalışmalar (Çırak, 2013;Kılıç, 2013;Koç, 2013;Polat, 2007;Yoldaş, 2018) bulunmaktadır. Bazı araştırmalarda da erkeklerin adalet algısının kadınların adalet algısından daha yüksek olduğu (Çelebi, Vuranok ve Asan, 2015;Güneş, 2019;Halbaw, 2018;Kılıç ve Demirtaş, 2015;Oğuz, 2011;Polat, 2007;Polat ve Celep, 2008;) sonucuna ulaşılmıştır. Adalet algısının cinsiyetten bağımsız bir biçimde içinde bulunulan durumlardan etkilendiği sonucuna ulaşılabilir.…”

“…Alanyazın incelendiğinde farklı çalışmalarda (Selekler, 2007;Uğurlu, 2009) benzer sonuçlara ulaşılmıştır. Branş değişkeni açısından anlamlı farklılıkların görüldüğü araştırmalar da (Akgeyik, 2014;Altınkurt ve Yılmaz, 2010;Kılıç ve Demirtaş, 2015;Oğuz, 2011;Uysal, 2014) Mesleki kıdem değişkenine göre katılımcıların örgütsel adalet algıları; alt boyutlar ve genel ortalamada anlamlı farklıklar göstermemektedir. Alanyazın incelediğinde benzer sonuçlara ulaşılan araştırmalar (Açıkgöz, 2009;Çapraz, 2009;Gökyıldırım Durmuş, 2019;Güneş, 2019;İmamoğlu, 2011;Uğurlu, 2009) bulunduğu gibi kıdeme göre anlamlı farklılıkların oluştuğu araştırmalar da (Akgeyik, 2014;Çekiç, 2018;Doğan, 2008;Halbaw, 2018;Kara, 2011;Kazancı, 2010;Kılıç, 2013;Potuk, 2017;Tan, 2017) mevcuttur.…”

Eği̇ti̇m Kurumlarinda Covid-19 Dönemi̇nde Örgütsel Adalet Algisinin İş Performansina Etki̇si̇ni̇ Beli̇rlemeye Yöneli̇k Bi̇r Çalişma

“…Polat ve Celep (2008), öğretmenler üzerine yaptıkları çalışmada öğretmenlerin örgütsel adalet algı düzeylerini üç alt boyutta da "yüksek" bulmuşlardır (Polat ve Celep, 2008: 320). Oğuz (2011) yaptığı araştırmada öğretmenlerin okullarında örgütsel adalet algıları ile ilgili olarak olumlu algıya sahip olduklarını bulmuştur (Oğuz, 2011: 55). Altınkurt ve Yılmaz (2012) çalışmalarında öğretmenlerin içsel tatmine ilişkin düzeyin yüksek olmasını iş güvencesi olanakları ve iş arkadaşları ile uyumlu ilişkiler kurma, dışsal tatminlerinin düşük olmasını ise ücret ve diğer kazanımlarının yeterli olmaması ve terfi koşullarının kısıtlılığı ile belirtmektedir (Altınkurt ve Yılmaz 2012: 72).…”

Okul Müdürlerinin Yönetim Tarzı ile Öğretmenlerin Örgütsel Sessizlik Algı Düzeyleri Arasındaki İlişki

“…Bu çalışmanın aksine öğretmenlerin örgütsel sessizlik algılarının katılmıyorum düzeyinde olduğu sonucuna ulaşan araştırmalar (Gezer, 2019;Çetinkaya, 2021); öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeyine ilişkin algılarının orta düzeyde olan araştırmalar (Deviren, 2019;Güngör, 2019;Alagöz, 2020;Akkoç, 2020;Bayer Demirhan, 2020;Demirbaş, 2020;İpek, 2020;Gök, 2020;Turaç Ergül, 2020;Azımı, 2021); örgütsel sessizliğin orta düzeyin altında olduğu araştırmalar (Çetindere, 2019); örgütsel sessizliğin kısmen katılıyorum düzeyinde olduğu araştırmalar (Çalıkoğlu, 2019;Gökyıldırım Durmuş, 2019) bulunmaktadır. In this research we have used the collection tools which developed by Üstüner (perceived manager management method scale 2016) and we used the collection tools developed by kahveci & demitas (organisational silence scale 2013).…”